Σταθερή αξία ως προορισμός, όποτε κι αν την επισκεφτείτε, η Καστοριά τις μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς προσφέρει έναν επιπλέον λόγο για να την επιλέξετε: το πλούσιο πρόγραμμα χριστουγεννιάτικων εκδηλώσεων και τα Ραγκουτσάρια, το γνωστό έθιμο που αποτελεί συνώνυμο του γλεντιού για τους Καστοριανούς, ένα τριήμερο ξέφρενο πάρτι στο οποίο παίρνουν μέρος καρναβαλιστές και ορχήστρες με χάλκινα όργανα, αποτελούμενες από 5 έως 12 άτομα.
Τα Ραγκουτσάρια αρχίζουν την ημέρα των Θεοφανίων (6 Ιανουαρίου) και ολοκληρώνονται στις 8 Ιανουαρίου (Πατερίτσα), ημέρα της Αγίας Δομινίκης, με την παρέλαση των καρναβαλιστών. Το όνομα και η καταγωγή αυτού του εθίμου εντοπίζονται στην κλασική αρχαιότητα, από την οποία μέσω της Ρώμης (Saturnalia = γιορτές προς τιμή του Κρόνου) και Βυζαντίου μεταφέρθηκε στις μέρες μας. Είναι πολύ πιθανό το όνομα να προέρχεται από το λατινικό rogatores = ζητιάνοι, που πολύ εύστοχα ορίζει την ιδιότητα αυτού που συμμετέχει στην ομάδα των μεταμφιεσμένων. Υπάρχει δηλαδή η συνήθεια οι μεταμφιεσμένοι να ζητούν διάφορα δώρα από τα σπιτικά που επισκέπτονται σε ανταπόδοση της συνεισφοράς τους στην απομάκρυνση του κακού πνεύματος.
Στα Ραγκουτσάρια παίρνουν μέρος σε «μπουλούκια», το καθένα με την δική του παραδοσιακή ορχήστρα χάλκινων, όλοι οι Καστοριανοί, άντρες και γυναίκες, μικροί και μεγάλοι, και μαζί τους χιλιάδες επισκέπτες, που γλεντούν επί τρία μερόνυχτα με χιλίων λογιών μεταμφιέσεις στους δρόμους της πόλης μέσα σε ένα αληθινό πανζουρλισμό.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων για τις γιορτές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς έχει ως εξής:
– 23 Δεκεμβρίου 2016, παιδικές δραστηριότητες με διασκεδαστές και ξυλοπόδαρους στον πεζόδρομο της οδού Ερμού, ώρα 19:00.
– 26 Δεκεμβρίου 2016, γουρουνοχαρά στην πλατεία «Απόζαρι» από τον σύλλογο Απόζαρι, ώρα έναρξης 11.00π.μ.
– 30 Δεκεμβρίου 2016, παιδικές δραστηριότητες με διασκεδαστές και ξυλοπόδαρους στον πεζόδρομο της οδού Κολοκοτρώνη, ώρα 19:00.
– 3 Ιανουαρίου 2017, Φεστιβάλ Βαλκανικής Μουσικής “Τα Χάλκινα στην Καστοριά” στην πλατεία Ομονοίας, από τον σύλλογο Τσαρσί ώρα έναρξης 18:30.
– 5 Ιανουαρίου 2017, γιορτή φασολάδας στην πλατεία Απόζαρι από τον σύλλογο “Απόζαρι”, ώρα έναρξης 11.00π.μ.
– 6 Ιανουαρίου 2017 Θεοφάνια, ο Αϊ-Βασίλης μοιράζει δώρα στην πλατεία Δαβάκη σε όλα τα παιδιά (μετά τον αγιασμό των υδάτων), με την πρωτοβουλία του συλλόγου «Φίλων Καστοριανού Καρναβαλιού “ΤA ΡΑΓΚΟΥΤΣΑΡΙΑ”».
– 6 Ιανουαρίου 2017 Θεοφάνια, μουσικό γλέντι στην περιοχή κούνιες από τον παρέα “Μπέτσκες Company”, ώρα έναρξης 13:00.
– 6 Ιανουαρίου «Θεοφάνια» & 7 Ιανουαρίου 2017 «Αϊ-Γιαννιού» Καστοριανά Ραγκουτσάρια. Μπουλούκια καρναβαλιστών ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης με παραδοσιακές ορχήστρες, χορεύοντας αδιάκοπα σε καστοριανούς ρυθμούς.
– 8 Ιανουαρίου 2017 «Πατερίτσα» Καστοριανά Ραγκουτσάρια. Η αποκορύφωση των εορταστικών εκδηλώσεων γίνεται την ημέρα αυτή με την παρέλαση των Ραγκουτσαριών στην οδό Μητροπόλεως, ώρα έναρξης 14:00.
