Διακριτά, βαθιά χαρακτηριστικά ανθρωπιστικής κρίσης έχει λάβει η οικονομική και δημοσιονομική δυσπραγία μετά από οκτώ, πλέον, συναπτά έτη ύφεσης, συρρίκνωσης των εισοδημάτων αλλά και των δικαιωμάτων, επισημαίνει ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης στην έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής για το 2016. Στην έκθεσή του που παρέδωσε σήμερα στον Πρόεδρο της Βουλής, ο Συνήγορος διαπιστώνει ότι οι υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης και αλληλεγγύης, οι προνοιακές δομές και πολιτικές, οι φορολογικές αρχές, οι υπηρεσίες κοινής ωφελείας βρέθηκαν για άλλη μια χρονιά στη πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος από τους πολίτες. Παράλληλα, ο Συνήγορος κάνει ειδική αναφορά στο ζήτημα της διαχείρισης των μεταναστευτικών και προσφυγικών ροών, το οποίο χαρακτηρίζει ως «ανθρωπιστική κρίση εν μέσω μιας ανθρωπιστικής κρίσης».
«Η μετεξέλιξη της πολυετούς οικονομικής, δημοσιονομικής κρίσης σε ευρύτερα κοινωνική, με χαρακτηριστικά πλέον ανθρωπιστικής, πιστοποιείται από τα πορίσματα του Συνηγόρου», τόνισε ο Συνήγορος του Πολίτη, Ανδρέας Ποττάκης κατά την παράδοση της έκθεσης στον Πρόεδρο της Βουλής, Νίκο Βούτση. «Ο Συνήγορος διαπιστώνει τις ατέλειες και αδυναμίες, σημειώνει τα όρια λειτουργίας και απόδοσης των υφιστάμενων δομών και μηχανισμών παροχής υπηρεσιών, αλλά και τα εξασθενημένα περιθώρια αντοχής των πολιτών», πρόσθεσε. Ο απολογισμός της δράσης του Συνηγόρου του Πολίτη, όπως αναφέρει ο Συνήγορος, για το 2016 δείχνει τη μεγάλη ανταπόκριση του θεσμού στις ανάγκες της κοινωνίας.
Η Ανεξάρτητη Αρχή έλαβε 11.915 αναφορές, ενώ τα ποσοστά επιτυχούς διαμεσολάβησης ξεπέρασαν το 80%. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στον θεσμό και υπογραμμίζουν την αναγκαιότητα της παρέμβασής του. Την χρονιά που πέρασε ο Συνήγορος είχε διαρκή παρουσία με πληθώρα εξατομικευμένων και δημόσιων παρεμβάσεων που αποσκοπούσαν στην ανεύρεση πρακτικών λύσεων για τη στήριξη των πολιτών στην επαφή τους με την ευρύτερη δημόσια διοίκηση, αλλά και τον σεβασμό των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων τους, την καταπολέμηση των διακρίσεων σε βάρος τους, τα δικαιώματα των παιδιών, την προστασία του περιβάλλοντος. Ασχολήθηκε επίσης συστηματικά με μείζονα ζητήματα όπως η δικαιοκρατική διαχείριση των προσφυγικών ροών και οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης στην καθημερινότητα των πολιτών.
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Αριθμός αναφορών
-11.915 αναφορές κατατέθηκαν στον Συνήγορο το έτος 2016. Σταθεροποιείται έτσι η αυξητική τάση των ετών της οικονομικής κρίσης, καθώς ο μέσος ετήσιος αριθμός των αναφορών την περίοδο 2010-2016 σταθεροποιείται σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο από εκείνο της περιόδου 1998-2009. -Ο ούτως ή άλλως υψηλός, ιδίως κατά τα τελευταία χρόνια, αριθμός αναφορών υποδηλώνει την εμπιστοσύνη των πολιτών στον Συνήγορο αλλά και την ένταση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν στη σχέση τους με τον κρατικό μηχανισμό. Στα πάγια προβλήματα οργάνωσης και λειτουργίας της διοίκησης προστίθεται πλέον η αδυναμία πολιτών και διοίκησης να παρακολουθήσουν τις συνεχείς και ραγδαίες θεσμικές μεταβολές.
Κακοδιοίκηση και διαμεσολάβηση
-Από τις εντός αρμοδιότητας υποθέσεις που διεκπεραιώθηκαν το 2016 σε ποσοστό 47,38% διαπιστώθηκε κακοδιοίκηση, δηλαδή η αναφορά αποδείχθηκε βάσιμη.
-Από τις βάσιμες αναφορές, η πλειονότητα (83,39%) επιλύθηκε με τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου.
Πού εντοπίζονται τα προβλήματα των πολιτών
-Με βάση τις αναφορές, τα κρίσιμα πεδία που φαίνεται να παγιώνονται είναι η κοινωνική ασφάλιση, η χωροθέτηση και η φορολογία.
-Μεγάλο ποσοστό (29,11%) των προβλημάτων κακοδιοίκησης εξακολουθεί να εντοπίζεται στα ασφαλιστικά ταμεία και σε ΝΠΔΔ που εποπτεύει το Υπουργείο Εργασίας, ενώ ακολουθεί η αυτοδιοίκηση (δήμοι και περιφέρειες) με 21,75%.
-Το 11,88% των προβλημάτων αφορούσε το Υπουργείο Εσωτερικών (όπου συμπεριλαμβάνονται οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και η Αστυνομία), 11,80% το Υπουργείο Οικονομικών και 7,80% το Υπουργείο Παιδείας.
«ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ»
Στην ειδική έκθεση «Επιχειρηματική δράση και προστασία του περιβάλλοντος», που εκδόθηκε το 2016, ο Συνήγορος καταγράφει τα προβλήματα που έχει διαπιστώσει κατά τη χωροθέτηση και λειτουργία των επιχειρήσεων του δευτερογενούς τομέα (βιομηχανίες – βιοτεχνίες) και της πρωτογενούς παραγωγής (κτηνοτροφικές – πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις), συνοψίζει τα σημεία που στρέβλωσαν την ενεργειακή επιχειρηματικότητα και οδήγησαν στην αποτυχία της ανάπτυξης φωτοβολταϊκών συστημάτων, ενώ σκιαγραφεί ζητήματα που έχουν ανακύψει κατά τη λειτουργία συνεργείων και συναφών δραστηριοτήτων εντός του αστικού ιστού.
ΕΙΔΙΚΕΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ – ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Στην ετήσια έκθεση ενσωματώνονται ακόμη, ως ιδιαίτερες ενότητες, τέσσερις ειδικές εκθέσεις για τις αντίστοιχες ειδικές αρμοδιότητες που έχουν ανατεθεί με νόμο στον Συνήγορο στο πλαίσιο της ενσωμάτωσης και εφαρμογής ευρωπαϊκών και διεθνών δεσμεύσεων της χώρας.
Πρόκειται για:
-την καταπολέμηση των διακρίσεων (νόμος 3304/2005 και ήδη νόμος 4443/2016),
-την ισότητα φύλων στις εργασιακές σχέσεις (νόμος 3896/2010),
-τις επιστροφές αλλοδαπών (νόμος 3907/2011) και
-την πρόληψη βασανιστηρίων και κακομεταχείρισης (νόμος 4228/2014). Περιλαμβάνεται επίσης ιδιαίτερη ενότητα για τις δράσεις προώθησης των δικαιωμάτων του παιδιού, στο πλαίσιο ειδικής αρμοδιότητας της Αρχής δυνάμει του νόμου 3094/2003.
Τέλος, στην ετήσια έκθεση καταγράφονται ως ξεχωριστή ενότητα, κατ’ εφαρμογή ρητής νομοθετικής πρόβλεψης, οι νομοθετικές και οργανωτικές προτάσεις τις οποίες διατύπωσε ο Συνήγορος κατά το έτος 2016, καθώς και επιλογή από τα διαθέσιμα στοιχεία για την αποδοχή παλαιότερων νομοθετικών και οργανωτικών προτάσεων.
