Tην κεντρική ατζέντα της Νέας Δημοκρατίας, που συμπυκνώνεται στο τρίπτυχο βία -εγκληματικότητα- ανομία, αναπαράγει με επιμέλεια και δημιουργική φαντασία κάθε βράδυ στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων η ΕΡΤ. Την ακροδεξιά ατζέντα του φόβου και του κρυπτορατσισμού συμπληρώνει περίτεχνα η συγκάλυψη των νέων μέτρων -δηλαδή οι επιπτώσεις τους στην τσέπη και στα δικαιώματα των πολιτών- με την υποβάθμιση του «πολιτικού» και την ανάδειξη δήθεν του «κοινωνικού» “που ενδιαφέρει τον πολίτη”.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτε το κοινωνικό στο δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, παρά μόνο εκτεταμένη αναπαραγωγή του αστυνομικού δελτίου: τροχαία δυστυχήματα από όλη τη χώρα, διαρρήξεις, ληστείες από επικίνδυνους κακοποιούς, συμμορίες που δρουν, φωτιές ακόμα κι όταν έχουν σβήσει και πολλά σκυλιά που δαγκώνουν μωρά. Από τη διεθνή επικαιρότητα επιλέγονται τυφώνες και πάσης φύσεως καταστροφές, ενίοτε και life style. Σε καθημερινή βάση η ΕΡΤ μεταδίδει τουλάχιστον πέντε ειδήσεις του αστυνομικού δελτίου. Στις εφημερίδες ούτε μονόστηλα!
Τα πραγματικά κοινωνικά θέματα απουσιάζουν παντελώς, καθώς δεν υπάρχει κυβέρνηση που να δείξει κάποια μέριμνα: π.χ. το πρόβλημα της στέγης με μαρτυρίες και στατιστικά. Το πρόβλημα της ανεργίας. Το πρόβλημα της δημόσιας υγείας από ειδικούς. Τα προβλήματα της τρίτης ηλικίας. Τα κενά σε καθηγητές στα σχολεία και το πρόβλημα του μπούλινγκ.
Αστυνομικό δελτίο και σπλάτερ ειδήσεις
Η αρχή έγινε στα μέσα Σεπτεμβρίου και έως το τέλος του μήνα παρουσιάστηκαν πέντε φορές θέματα επιθέσεων σκύλων σε παιδιά και βρέφη σε διάστημα δεκαοκτώ ημερών. Η αρχή έγινε με τη θανατηφόρο επίθεση ροντβάϊλερ σε μωρό δύο μηνών στα Γλυκά Νερά Αττικής. Το θέμα μεταδόθηκε σε έκταση στα κεντρικά δελτία ειδήσεων στις 12 και 13 Σεπτεμβρίου με βίντεο και απευθείας συνδέσεις, συνεντεύξεις κ.λπ.
Άλλο δάγκωμα σκύλου, στην Ιεράπετρα αυτή τη φορά, στις 27 Σεπτεμβρίου. Λυκόσκυλο επιτέθηκε σε αγόρι 10 ετών. Απευθείας σύνδεση με το νοσοκομείο Ηρακλείου. Δύο μέρες μετά, νέα επίθεση σε χωριό της Πέλλας, σε δίχρονο κοριτσάκι με κάταγμα στο αυτί. Απευθείας σύνδεση με το νοσοκομείο στη Θεσσαλονίκη. Και την επόμενη μέρα βίντεο ότι το κοριτσάκι βρίσκεται εκτός κινδύνου, πράγμα που είχαν πει από χθες.
Δεν είναι όμως μόνο τα σκυλιά που κυνηγάνε με μανία τα μωρά, είναι κι άλλα παρεμφερή: Είναι η εγκατάλειψη βρέφους στη Ν. Ιωνία, επίσης σε συνέχειες. Είναι το τροχαίο στην Αίγινα που στοίχισε τη ζωή σε γιαγιά και εγγονό, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ, τρέχει σε συνέχειες από τον Αύγουστο. Με βίντεο, με ανταποκρίσεις, με συνεντεύξεις, με απευθείας συνδέσεις, με καλεσμένο στο στούντιο, περισσότερο δεν έχει.
Σχολή Μαλέλη από τις μέρες της αφθονίας
Την ίδια ώρα η υπερέκθεση στο πολιτικό αποφεύγεται, σύμφωνα με την παραδοσιακή συντηρητική αντίληψη, ώστε να συγκροτηθεί ένα ανώδυνο δελτίο, το οποίο περισσότερο συσκοτίζει, παρά διαφωτίζει. Πρόκειται για τη Σχολή Μαλέλη προ δεκαπενταετίας, στην εποχή της ευμάρειας στα ιδιωτικά κανάλια, την οποία αντιγράφει σήμερα η δημόσια τηλεόραση.
Η παλιά συνταγή των δελτίων προ της κρίσης επανέρχεται μαζί με το δόγμα «στην TV δεν πουλάει η πολιτική». Η επιλογή αυτή έχει αναμορφώσει πλήρως την αρχιτεκτονική του δελτίου ειδήσεων, ιδίως ως προς την ιεράρχηση και την επιλογή των θεμάτων.
Αν και ήδη έχουν ψηφιστεί τέσσερα – πέντε βασικά νομοσχέδια, τροχιοδεικτικά για την πολιτική της κυβέρνησης, και βρίσκεται σε αναμονή το αναπτυξιακό προς ψήφιση, το περιεχόμενό τους και οι επιπτώσεις τους δεν έχουν παρουσιαστεί επαρκώς. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται βέβαια αναλυτικά και με πίνακες στη μείωση του ΕΝΦΙΑ, χαμηλόφωνα όμως στην αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
Μνεία επίσης στη μείωση του φορολογικού συντελεστή στα χαμηλά εισοδήματα στις επιχειρήσεις και στα… μερίσματα. Στις 120 δόσεις. Όλα όμορφα, αναλυτικά και με γραφήματα. Πανηγυρικά παρουσιάζονται παροχές και μέτρα που ήδη βρίσκονται σε ισχύ εδώ και χρόνια ή έχουν δρομολογηθεί: επίδομα θέρμανσης, προσλήψεις στην Ειδική Αγωγή. Μείωση επιτοκίων δανεισμού.
Εάν η πολιτική παίζει χαμηλά, η αξιωματική αντιπολίτευση παίζει ακόμη χαμηλότερα. Οι τηλεθεατές πρέπει να περιμένουν περίπου μισή ώρα από την έναρξη του δελτίου για να δουν, συνήθως αποσπασματικά, τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες βεβαίως δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές χάρη στο επιδέξιο μοντάζ. Πολύ συχνά μαζί με όλη την υπόλοιπη αντιπολίτευση, ΚΙΝ.ΑΛΛ., ΚΚΕ κ.λπ., αυτό που μένει είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «καταγγέλλει την κυβέρνηση».
Σταθερά πριν από την αποφώνηση τοποθετείται το θέμα της δίκης της Χρυσής Αυγής, όταν και εάν παρουσιάζεται. Άλλες δίκες όμως όπως η δίκη για τις παράνομες υιοθεσίες επί παραδείγματι, η δίκη για τη δολοφονία του δικηγόρου Ζαφειρόπουλου προηγούνται σταθερά στην ιεράρχηση του δελτίου, πολύ πριν από την κάλυψη της δίκης της Χ.Α. όταν και εάν καλύπτεται.
Image maker του Μητσοτάκη
Μπορεί το πολιτικό συνολικά να είναι υποβαθμισμένο, όμως ο πρωθυπουργός χαίρει ιδιαίτερης μεταχείρισης. Εκτός των «σοβαρών» θεμάτων, όπως οι διεθνείς επαφές, οι συναντήσεις με ξένους ηγέτες κ.λπ. που χειρίζεται ο Γ. Τρουπής, οι τηλεθεατές από τα μέσα Σεπτεμβρίου, οπότε φαίνεται ότι οργανώθηκε σε επαγγελματική βάση η προβολή του πρωθυπουργού, γίνονται δέκτες και της life style δραστηριότητας του, την οποία καλύπτει γυναίκα δημοσιογράφος.
Εξαιρετικής αισθητικής βίντεο -στυλιστικά άψογη φωτογραφία και μοντάζ- συνοδεύουν τα ρεπορτάζ π.χ. για την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Δίστομο και στην πόλη της Λιβαδειάς, την υποδοχή των νέων βουλευτών στο Μαξίμου, τις επαφές με επιχειρηματίες από τον χώρο της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών ή την ομιλία στο συνέδριο της ΟΝΝΕΔ. Δουλειά υψηλών προδιαγραφών από πραγματικούς επαγγελματίες προβάλλεται στην ΕΡΤ. Τα βίντεο συνοδεύονται από σπικάζ το οποίο καθοδηγεί το πώς θα ερμηνευτεί η εικόνα, ενώ ο Κυρ. Μητσοτάκης χαιρετάει τον κόσμο, χαμογελάει, περπατάει στον δρόμο, φαίνεται.
Πώς το προσφυγικό έγινε μεταναστευτικό
Η ατζέντα βία -εγκληματικότητα- ανομία της κυβέρνησης της Ν.Δ. δεν ξεδιπλώνεται μόνο αρνητικά, με τις ληστείες και τα εγκλήματα του αστυνομικού δελτίου. Παρουσιάζεται και… θετικά, με το τρίπτυχο νόμος – τάξη – ασφάλεια. Προνομιακά πεδία γι’ αυτό είναι το προσφυγικό και τα Εξάρχεια. Δευτερευόντως η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και το αντικαπνιστικό.
Αν και ήταν το Υπουργικό Συμβούλιο της 30ής Σεπτεμβρίου που αποφάσισε σχετικά με τη φύση του προβλήματος και μετονόμασε το προσφυγικό σε μεταναστευτικό, η ΕΡΤ φάνηκε ενημερωμένη πολύ νωρίτερα. Ήδη από τις αρχές Σεπτεμβρίου στα on, στα σούπερ και στα ρεπορτάζ το πρόβλημα το ονομάζει μεταναστευτικό. Τόσο οι υπεύθυνοι της ΕΡΤ όσο και οι επικοινωνιολόγοι της κυβέρνησης γνωρίζουν πολύ καλά ότι το πώς ονοματίζεις -δηλαδή πώς ορίζεις- ένα πρόβλημα κατευθύνει και οδηγεί στους τρόπους επίλυσής του.
Οι παρεμβάσεις στα Εξάρχεια, στην πραγματικότητα οι εκκενώσεις καταλήψεων από πρόσφυγες και η προσπάθεια εξωραϊσμού της πλατείας από τον δήμο, παρουσιάζονται ως δράσεις που εμπεδώνουν το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών. Με άλλα λόγια, Νόμος και Τάξη. Οι επιχειρήσεις καλύφθηκαν εκτενώς για να τονώσουν το προφίλ Νόμος και Τάξη.
Ο ακραίος εθνικιστής Μπάνον δοξάζεται στην ΕΡΤ
Ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα πρόσωπα της διεθνούς πολιτικής, τον ακροδεξιό ούλτρα εθνικιστή Στιβ Μπάνον, φιλοξένησε η ΕΡΤ με αποκλειστική συνέντευξη στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων στις 13 Οκτωβρίου. Ο 66χρονος Μπάνον, εκτελεστικός διευθυντής της αμφιλεγόμενης προεκλογικής εκστρατείας του Ντ. Τραμπ είχε χαρακτηριστεί τότε από το Bloomberg ως ο πιο επικίνδυνος πολιτικός παράγοντας στην Αμερική. Το τελευταίο διάστημα απασχολείται με το πώς θα διαλύσει την Ε.Ε. ενισχύοντας τα ακροδεξιά λαϊκιστικά εθνικιστικά κόμματα. Πολιτικοί φίλοι του η Μαρίν Λεπέν, ο Ν. Φάρατζ, ο Όρμπαν και ο Σαλβίνι.
Επιχειρώντας «εξαγωγή» εθνικισμού, ο Μπάνον επισκέφθηκε την Αθήνα στο πλαίσιο του Athens Democracy Forum. Η ΕΡΤ δεν έχασε ευκαιρία. Μας τον σερβίρισε συστήνοντάς τον ως τον «Δούρειο Ίππο του αμερικανικού εθνολαϊκισμού στην Ευρώπη – πρώην εξ απορρήτων σύμβουλο του Τραμπ», ο οποίος «έχει βάλει στοίχημα να ενώσει τις εθνικιστικές φωνές της Γηραιάς Ηπείρου με κεντρικό σύνθημα ‘Το εθνικό συμφέρον πάνω απ’ όλα’».
Παίρνοντας υπόψη το κοινό στο οποίο απευθύνεται, ο Μπάνον δεν παρέλειψε να υποστηρίξει τους Κούρδους και να επιτεθεί στον Ερντογάν χαρακτηρίζοντάς τον «επικίνδυνο» και απειλή για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια. Δεν παρέλειψε να αποτιμήσει θετικά την άνοδο της λαϊκιστικής και εθνικιστικής Δεξιάς στην Ευρώπη στις πρόσφατες ευρωεκλογές και να διαβεβαιώσει ότι θα συνεχίσει να δουλεύει με επιμονή (για τη διάλυση της Ευρώπης).
Πληροφορίες αναφέρουν ότι το ρεπορτάζ πραγματοποιήθηκε κατόπιν εντολής του Δ. Απόκη, πρώην ανταποκριτή της ΕΡΤ στην Ουάσιγκτον, θαυμαστή του Ντ. Τραμπ και προαληφόμενου για τη θέση του προϊσταμένου του εξωτερικού δελτίου της ΕΡΤ.
Τι λένε τα νούμερα
Παρά τις προσπάθειες για «λαϊκό» δελτίο, ο «λαός» των τηλεθεατών δεν δείχνει να ανταποκρίνεται. Η τηλεθέαση των κεντρικών δελτίων ειδήσεων δεν ξεπερνάει τους 200.000 τηλεθεατές κατά μέσον όρο από τις αρχές Σεπτεμβρίου, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του προέδρου Κωνσταντίνου Ζούλα και του γενικού διευθυντή Ειδήσεων Φώτη Καφαράκη. Εάν συνεχίσει έτσι η ΕΡΤ, οι τηλεθεατές θα μετακομίσουν για τα καλά στο γνήσιο «λαϊκό» κίτρινο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ-1, του Star και του ΣΚΑΪ, για αυθεντικό infotainment.
Τα νούμερα τηλεθέασης είναι μάλιστα χαμηλότερα από πέρυσι την ίδια περίοδο: 50.000 λιγότεροι τηλεθεατές και μία μονάδα χαμηλότερα το μερίδιο τηλεθέασης. Και εάν ορισμένοι δικαίως επικαλεστούν το επιχείρημα ότι η ΕΡΤ δεν έχει ακόμη πρόγραμμα ώστε να πλαισιώσει και να τονώσει το δελτίο της, ας θυμηθούμε ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο μετέδιδε το Mundobasket, το οποίο της είχε δώσει «αέρα» υψηλής τηλεθέασης.
