Ο επικεφαλής της υπηρεσίας πυρηνικής ενέργειας του Ιράν δήλωσε σήμερα πως τα ευρωπαϊκά μέρη της πυρηνικής συμφωνίας του 2015 απέτυχαν να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους βάσει της συμφωνίας, μία ημέρα αφότου η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι προβαίνει σε περαιτέρω παραβιάσεις των ορίων στη πυρηνική της δραστηριότητα όπως ορίζονται στη συμφωνία.
Η συμφωνία είχε ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του αμφιλεγόμενου πυρηνικού προγράμματος του Ιράν με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων, αλλά είναι υπό κατάρρευση αφότου οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν πέρυσι και ανέλαβαν δράση για να προκαλέσουν ασφυξία στο εμπόριο πετρελαίου του Ιράν με σκοπό να το ωθήσουν σε ευρύτερες υποχωρήσεις ασφαλείας.
Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία προσπαθούν να ξεκινήσουν έναν εμπορικό μηχανισμό αντιπραγματισμού [ανταλλαγής προϊόντων] με το Ιράν προστατεύοντάς το από τις κυρώσεις των ΗΠΑ αλλά δεν έχουν ακόμη καταφέρει να τον κάνουν να λειτουργήσει, και η Τεχεράνη όρισε την Τετάρτη μια προθεσμία 60 ημερών για αποτελεσματική ευρωπαϊκή δράση.
«Δυστυχώς, τα ευρωπαϊκά μέρη (της συμφωνίας) απέτυχαν να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους… Η συμφωνία δεν είναι μονόδρομος και το Ιράν θα ενεργήσει ανάλογα όπως έχουμε κάνει μέχρι τώρα υποβαθμίζοντας σταδιακά τις δεσμεύσεις μας», δήλωσε ο Αλί Ακμπάρ Σαλεχί, διευθυντής της υπηρεσίας πυρηνικής ενέργειας του Ιράν.
«Το Ιράν θα συνεχίσει να μειώνει τις πυρηνικές δεσμεύσεις του όσο τα άλλα μέρη αποτυγχάνουν να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους», είπε ο Σαλεχί μετά τη συνάντησή του με τον ασκώντα χρέη επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ (IAEA), Κορνέλ Φερούτα, σήμερα στην Τεχεράνη.
Ο Φερούτα, οι επιθεωρητές της υπηρεσίας του οποίου πραγματοποιούν τακτικούς ελέγχους στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, σχεδιάζει επίσης να συναντηθεί με τον υπουργό Εξωτερικών Μοχάμαντ Τζαβάντ Ζαρίφ και άλλους υψηλόβαθμους Ιρανούς αξιωματούχους.
Το 35μελές Συμβούλιο Διοικητών της IAEA θα συζητήσει τι θέμα του Ιράν στην ανά τρίμηνο συνάντησή του που αρχίζει αύριο Δευτέρα.
Από τον Μάιο, το Ιράν άρχισε να περιορίζει την τήρηση κάποιων ορίων στην πυρηνική ικανότητά του που είχαν τεθεί από τη συμφωνία ως αντίποινα στην πίεση που ασκούν οι ΗΠΑ στο Ιράν προκειμένου να διαπραγματευθεί περιορισμούς στο πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του και στην υποστήριξη πληρεξούσιων δυνάμεων στη Μέση Ανατολή.
Το Ιράν λέει πως η αποχώρησή του από όρους της συμφωνίας είναι αναστρέψιμη αν οι ευρωπαϊκές χώρες που υπέγραψαν τη συμφωνία καταφέρουν να αποκαταστήσουν την πρόσβασή του στο διεθνές εμπόριο όπως είχαν υποσχεθεί βάσει της πυρηνικής συμφωνίας αλλά έχει μπλοκαριστεί με την επαναφορά των κυρώσεων των ΗΠΑ.
«Οι ενέργειες που ανέλαβαν είναι αρνητικές αλλά όχι οριστικές. Μπορούν να επανέλθουν και ο δρόμος για διάλογο είναι ακόμη ανοικτός», δήλωσε σήμερα ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Ιβ Λεντριάν, στο τηλεοπτικό δίκτυο Europe 1.
Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών είπε πως το Ιράν απέχει ακόμη πολλούς μήνες αρκετούς μήνες απο την απόκτηση πυρηνικής βόμβας.
Ανεβάζοντας την ένταση στην αντιπαράθεσή της με την Ουάσινγκτον, η Τεχεράνη ανακοίνωσε χθες ότι είναι τώρα σε θέση να αυξήσει το επίπεδο εμπλουτισμού ουρανίου στο 20% και ότι ξεκίνησε τη λειτουργία εξελιγμένων συσκευών φυγοκέντρησης παραβιάζοντας περαιτέρω τη συμφωνία.
Οι επιθεωρητές της IAEA ανέφεραν τον Ιούλιο πως το Ιράν έχει αυξήσει τον εμπλουτισμό ουρανίου στο 4,5% πάνω από το όριο του 3,7% που είναι κατάλληλο για την παραγωγή ενέργειας για πολιτικούς σκοπούς και το οποίο είχε τεθεί από τη συμφωνία του 2015.
Βάσει της συμφωνίας, στο Ιράν επιτρέπεται περιορισμένη έρευνα και ανάπτυξη εξελιγμένων συσκευών φυγοκέντρησης, που επιταχύνουν την παραγωγή σχάσιμου υλικού το οποίο θα μπορούσε, αν εμπλουτιστεί μέχρι 90%, να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας.
ΑΠΕ/ΜΠΕ
