Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαρία Γαβριατοπούλου, Ιωάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ), συνοψίζουν δεδομένα από πρόσφατη δημοσίευση που αφορούν στις επιπτώσεις της νόσου COVID-19 στην ανώτατη εκπαίδευση.
Στο περιοδικό Lancet Oncology δημοσιεύτηκε στις 21 Μαΐου 2020 επιστημονικό άρθρο (https://doi.org/10.1016/S1470-2045(20)30287-4)για τις επιπτώσεις του COVID-19 στα πανεπιστημιακά ιδρύματα που έχει έως σήμερα οικονομικό αντίκτυπο που αγγίζει τα 790 εκατομμύρια λίρες στο Ηνωμένο Βασίλειο. Επιπλέον, σχετιζόμενες υπηρεσίες με διαμονή, τροφοδοσία, και υπηρεσίες συνεδρίων που αφορούν στη λειτουργία των ιδρυμάτων αντιμετώπισαν τεράστια προβλήματα. Ανάλογη κατάσταση αποτυπώθηκε και στις ΗΠΑ. Το έτος 2017 οι υπηρεσίες που σχετίζονταν με την ανώτατη εκπαίδευση ήταν αρκετά προσοδοφόρες με κέρδη 44.6 δισ. δολάρια.
Το αντίστοιχο ποσό για το φετινό έτος αναμένεται να είναι περίπου 30 δισ. δολάρια χαμηλότερο. Ανάλογες οικονομικές απώλειες καταγράφονται και στα πανεπιστήμια της Αυστραλίας. Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε παγκόσμιο επίπεδο υιοθέτησαν τη διαδικτυακή διδασκαλία προκειμένου να ανταποκριθούν στις έκτακτες συνθήκες. Ταυτόχρονα προσπάθησαν να εξασφαλίσουν πόρους για τις οικονομικές ανάγκες του προσωπικού και τις υπόλοιπες υπηρεσίες τους.
Ο οικονομικός αντίκτυπος δυστυχώς αναμένεται να αποτρέψει χιλιάδες νέους από την είσοδο τους σε κάποιο πανεπιστημιακό ίδρυμα, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως περισσότεροι από 20 εκατομμύρια Αμερικανοί απώλεσαν τη δουλειά τους μόνο το μήνα Απρίλιο. Φοιτητές εκτός Ηνωμένου Βασιλείου συνεισφέρουν περίπου 6.9 δισ. αγγλικές λίρες στα πανεπιστήμια της χώρας μέσω των ετήσιων διδάκτρων. Σε πολλά μάλιστα ιδρύματα το εισόδημα αυτό αντιπροσωπεύει το 1/3 του συνόλου των πόρων του ιδρύματος.
Κατά συνέπεια η μεγάλη ύφεση που θα παρατηρηθεί στη διεθνή αγορά φοιτητών θα έχει τρομακτικές βραχυ- και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στο χώρο της εκπαίδευσης. Η δυναμική της πανδημίας θα είναι καθοριστική για την εξέλιξη έως την ανακάλυψη αποτελεσματικού εμβολίου. Πολλά ιδρύματα επεξεργάζονται την ιδέα να θεσπίσουν πλαίσιο χαμηλότερων διδάκτρων που θα αφορούν μόνο σε εξ αποστάσεως διδασκαλία.
Πρόβλημα εξακολουθούν να αποτελούν τα εργαστήρια που δε μπορούν να αντικατασταθούν από διαδικτυακά μαθήματα. Οι επερχόμενες βέβαια αλλαγές αναμένεται να οδηγήσουν σε απώλεια θέσεων εργασίας και επιβράδυνση των ερευνητικών δραστηριοτήτων των ιδρυμάτων. Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης απαιτούνται άμεσα προκειμένου τα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης να επιβιώσουν αυτών των δυσκολιών.
