Παγκόσμια ανησυχία και αντιδράσεις προκαλεί η (προαναγγελθείσα) απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν και να επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.
«Ανακοινώνω σήμερα ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από τη πυρηνική συμφωνία του Ιράν», δήλωσε ο Τραμπ σε τηλεοπτικό του διάγγελμα. «Σε λίγα λεπτά, θα υπογράψω ένα προεδρικό υπόμνημα για την έναρξη της επαναφοράς των κυρώσεων των ΗΠΑ ενάντια στο ιρανικό καθεστώς. Θα επιβάλλουμε το ύψιστο επίπεδο οικονομικών κυρώσεων». Πρόσθεσε ότι είναι έτοιμος και πρόθυμος να διαπραγματευτεί μια νέα συμφωνία με το Ιράν όταν είναι έτοιμο, ενώ τόνισε ότι θέλει μια αληθινή και βιώσιμη λύση στην πυρηνική απειλή του Ιράν.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Αμερικανού προέδρου, Τζον Μπόλτον, γνωστοποίησε αργότερα ότι ο Τραμπ υπέγραψε το υπόμνημα με το οποίο διατάσσονται οι υπηρεσίες να επαναφέρουν όλες τις κυρώσεις εις βάρος του Ιράν, αναφορικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, οι οποίες είχαν αρθεί από τον τέως πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα.
Το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ με ανακοίνωσή του ανέφερε ότι θα επιβάλλει εκ νέου ένα ευρύ φάσμα κυρώσεων αναφορικά με το Ιράν έπειτα από μια μεταβατική περίοδο 90 και 180 ημερών και θα περιλαμβάνουν κυρώσεις που θα στοχεύουν τον πετρελαϊκό τομέα του Ιράν και τις συναλλαγές με την κεντρική του τράπεζα.
Επίσης ανέφερε ότι οι κυρώσεις αναφορικά με τις αεροπορικές εξαγωγές στο Ιράν, το εμπόριο μετάλλων της χώρας και κάθε προσπάθεια της Τεχεράνης να αποκτήσει αμερικανικά δολάρια επίσης θα επιβληθούν εκ νέου.
Ροχανί: Ψυχολογικός πόλεμος η απόφαση του Τραμπ
Το Ιράν θα παραμείνει στην πυρηνική συμφωνία, χωρίς τη συμμετοχή των ΗΠΑ σε αυτήν, ανακοίνωσε ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί απόψε. Παράλληλα, ο Ροχανί πρόσθεσε ότι έδωσε εντολή στα στελέχη της πυρηνικής βιομηχανίας της χώρας του να είναι έτοιμα να συνεχίσουν την ανάπτυξη της πυρηνικής βιομηχανίας χωρίς κανέναν περιορισμό, εφόσον χρειαστεί.
Σε τηλεοπτικό διάγγελμά του ο Ιρανός πρόεδρος είπε ότι η απόφαση που έλαβε ο Ντόναλντ Τραμπ υπήρξε μια “ιστορική εμπειρία” για την Τεχεράνη και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι ουδέποτε τήρησαν τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, συνέχισε ο Ροχανί, έχει ιστορικό υπονόμευσης των διεθνών συνθηκών και χαρακτήρισε “ψυχολογικό πόλεμο” την απόφαση του Τραμπ.
Ο Ροχανί είπε ότι έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών να ξεκινήσει συνομιλίες για την πυρηνική συμφωνία με την ΕΕ, τη Ρωσία και την Κίνα εντός των επόμενων εβδομάδων και διαβεβαίωσε ότι η ιρανική οικονομία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται και μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ.
Γκουτέρες: Να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους οι άλλοι εταίροι
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε από τους εναπομείναντες εταίρους της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν (JCPOA) να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους, στον απόηχο της απόφασης του Αμερικανού προέδρου Τραμπ για την αποχώρηση της Ουάσινγκτον από τη συμφωνία JCPOA.
Με ανακοίνωσή του ο Γκουτέρες εξέφρασε την «βαθιά ανησυχία» του από την απόφαση Τραμπ.
«Είναι απαραίτητο ότι όλες οι ανησυχίες που αφορούν την εφαρμογή του σχεδίου να αντιμετωπιστούν μέσα από τους μηχανισμούς που εγκαθιδρύθηκαν με την JCPOA. Ζητήματα που δεν σχετίζονται άμεσα με την JCPOA θα πρέπει να αντιμετωπίζονται χωρίς προκατάληψη για τη διατήρηση της συμφωνίας και των επιτευγμάτων αυτής», τόνισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
Μογκερίνι: Είμαστε αποφασισμένοι να διατηρήσουμε τη συμφωνία
Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να παραμείνει στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
«Είμαι ιδιαίτερα ανήσυχη από την σημερινή ανακοίνωση των νέων κυρώσεων», δήλωσε η Μογκερίνι. «Η ΕΕ είναι αποφασισμένη να τη διατηρήσει», τόνισε αναφερόμενη στη συμφωνία.
«Μαζί με την υπόλοιπη διεθνή κοινότητα, θα διατηρήσουμε αυτή τη πυρηνική συμφωνία».
Εξάλλου, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η στάση του Αμερικανού προέδρου στο Ιράν και το διεθνές εμπόριο θα «συναντήσει μια ενιαία ευρωπαϊκή προσέγγιση».
Έπειτα από την ανακοίνωση Τραμπ για την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν, ο Τουσκ δήλωσε ότι και οι 28 ηγέτες των κρατών – μελών της ΕΕ θα συζητήσουν και τα δύο θέματα όταν συναντηθούν στην Σόφια την επόμενη Τετάρτη και Πέμπτη.
Έντονη απογοήτευση εκφράζει η Μόσχα
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε με ανακοίνωσή του «την έντονη απογοήτευσή του» από την απόφαση του Αμερικανού προέδρου.
«Δεν υπάρχουν – και δεν μπορεί να υπάρξουν –λόγοι για την διάλυση του κοινού ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης, ΚΟΣΔ (JCPOA). Το σχέδιο έδειξε πλήρως την αποδοτικότητά του», ανέφερε το ρωσικό ΥΠΕΞ. «Οι ΗΠΑ υπονομεύουν τη διεθνή εμπιστοσύνη στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας», προσθέτει η ανακοίνωση.
Παράλληλα το υπουργείο τονίζει ότι είναι ανοιχτό σε περαιτέρω συνεργασία με τους άλλους εταίρους της συμφωνίας με το Ιράν και να συνεχίσει ενεργά να αναπτύσσει τις διμερείς σχέσεις με την Τεχεράνη.
Νετανιάχου: Θαρραλέα και σωστή απόφαση
«Θαρραλέα» και «σωστή» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου την απόφαση που έλαβε ο Αμερικανός πρόεδρος.
Το Ισραήλ «εκτιμά βαθιά» την απόφαση αυτή, πρόσθεσε ο Νετανιάχου. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός χαρακτήρισε επίσης «συνταγή για την καταστροφή» τη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το 2015 με την Τεχεράνη.
Ο υπουργός Άμυνας Αβίγκντορ Λίμπερμαν χαιρέτισε επίσης την απόφαση του Τραμπ υποστηρίζοντας ότι θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς.
