Ψηφιακή ξενάγηση μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή, ή ειδικής εφαρμογής για κινητά τηλέφωνα, μπορεί να κάνει ο κάτοικος, ή ο επισκέπτης της Θεσσαλονίκης, σε εμπορικά κτίρια που ανεγέρθηκαν στην πόλη από Εβραίους ιδιοκτήτες. Όπως τόνισαν σε συνέντευξη Τύπου στο Εβραϊκό Μουσείο ο συγγραφέας, Ευάγγελος Χεκίμογλου και ο δημιουργός της εφαρμογής Νίκος Πάχτας, κάποιος που έχει εγκαταστήσει τη σχετική εφαρμογή στο κινητό του τηλέφωνο, όταν βρίσκεται κοντά σε ένα από τα 125 κτίρια που καταγράφηκαν, λαμβάνει μια ειδοποίηση με πληροφορίες για το κτίριο, τους ιδιοκτήτες του και τους αρχιτέκτονες που το κατασκεύασαν. Σε ό,τι αφορά κτίσματα που δεν υπάρχουν πια, μπορεί κανείς να δει την εικόνα κάθε κτιρίου που ανασυστάθηκε με βάση τα αρχιτεκτονικά σχέδια που βρέθηκαν στα αρχεία.
Τα ίδια στοιχεία είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα (http:/thessalonikijewishlegacy.com) και σε έκθεση που δημιουργήθηκε και λειτουργεί στο Εβραϊκό Μουσείο της Θεσσαλονίκης. Τα παραπάνω αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος για την κατάσταση που δημιουργήθηκε στο εμπορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης μετά τον ανασχεδιασμό και τον αναδασμό της γης που πραγματοποιήθηκε στη δεκαετία του 1920. Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την διδάκτορα Αναστασία Βαλαβανίδου, στο αρχείο της Διεύθυνσης Αρχιτεκτονικού του Δήμου Θεσσαλονίκης, περιλαμβάνει αμιγώς εμπορικά κτίρια τα οποία δεν περιλάμβαναν κατοικίες και βρίσκονταν στους δρόμους Βενιζέλου, Ίωνος Δραγούμη, Εγνατία, Φράγκων, Βασιλέως Ηρακλείου, Πτολεμαίων, Δωδεκανήσου, Λέοντος Σοφού, Βαλαωρίτου κα.
Σε ό,τι αφορά τη χρονική περίοδο κατά την οποία οικοδομήθηκαν τα εν λόγω κτίρια, αναφέρθηκε ότι μετά την πυρκαγιά και τον αναδασμό, η μεγάλη μάζα των εβραϊκών οικογενειών αναγκάστηκε, λόγω του του τρόπου με τον οποίο έγινε ο πολεοδομικός ανασχεδιασμός, να μετεγκατασταθεί στην ανατολική πλευρά της Θεσσαλονίκης. Για τους άστεγους η Ισραηλιτική Κοινότητα και ο Δήμος Θεσσαλονίκης δημιούργησαν εργατικούς συνοικισμούς. Στο κέντρο της πόλης, στα νέα οικόπεδα του πολεοδομικού σχεδίου, οικοδομήθηκαν μερικές δεκάδες κτίρια που είχαν αποκλειστικά εμπορική χρήση. Μεγάλο μέρος από αυτά ήταν εβραιόκτητα και με αυτά ασχολείται το πρόγραμμα.
Ο κ. Χεκίμογλου, επισήμανε, ότι στόχος των Γερμανών ναζί ήταν να εξαλειφθούν οι μνήμες που σχετίζονταν με τους Εβραίους. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της προσπάθειας επαναφοράς αυτής της μνήμης, αναζητήθηκαν τοπόσημα της εβραϊκής παρουσίας στο χώρο και πιο συγκεκριμένα στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, όπου ζει και κινείται ο κάτοικος και ο επισκέπτης της πόλης. Σχολίασε, μάλιστα, ότι υπάρχει και διεθνές ενδιαφέρον για τέτοια ζητήματα, καθώς το 90% αυτών που επισκέπτονται ιστορικές μελέτες για τη Θεσσαλονίκη στο διαδίκτυο δεν προέρχονται από την Ελλάδα.
“Υπάρχει δηλαδή ένα διεθνές ενδιαφέρον για τη Θεσσαλονίκη. Αυτό είναι πολύ λογικό αν σκεφτεί κανείς πόσοι Εβραίοι και πόσοι Μουσουλμάνοι και πόσοι Χριστιανοί αναγκάστηκαν να φύγουν από τη Θεσσαλονίκη μέχρι και τη δεκαετία του 1930 και οι απόγονοί τους ζουν στο εξωτερικό. Επίσης, πόσες εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ήταν εδώ πριν από έναν αιώνα με τα στρατεύματα της Αντάντ και οι εγγονοί και οι δισέγγονοί τους προσπαθούν να ανασυστήσουν την ιστορία του παππού, για παράδειγμα, που πήγε σε αυτή την περίεργη πόλη…” σχολίασε χαρακτηριστικά.
Εξάλλου, γνωστοποίησε ότι δημιουργήθηκε εφαρμογή τουριστικού περιεχομένου που δείχνει την εβραϊκή παρουσία στη Θεσσαλονίκη και τους εβραϊκούς τόπους της πόλης που δεν υπάρχουν σήμερα και προτείνει περιηγήσεις σε εβραϊκούς τόπους.
“Το Εβραϊκό Μουσείο Θεσσαλονίκης υπάρχει από το 2001”, είπε ο κ. Χεκίμογλου και ανέφερε ότι το 2008 είχε επτά χιλιάδες επισκέπτες, ενώ πέρσι το επισκέφθηκαν 18.500 άνθρωποι. Από αυτούς οι μισοί είναι ξένοι και οι μισοί Έλληνες, ενώ από τους Έλληνες οι μισοί προέρχονται από σχολεία, στο πλαίσιο της παρακολούθησης σεμιναρίων τοπικής ιστορίας.
Πηγή: ΑΠΕ/ΜΠΕ
