Την εκδοχή του παραμυθιού της Σταχτοπούτας στην ποντιακή διάλεκτο, τη “Σαχταρίτζα”, μαζί με άλλα παραμύθια από τον Πόντο, αναδεικνύει το ημερολόγιο του 2017 της Ένωσης Ποντίων Νομού Κιλκίς “Οι Αργοναύτες”. Το παραμύθι της “Σαχταρίτζας” (σ.σ. στα ποντιακά η λέξη σαχτάρ σημαίνει στάχτη) διηγήθηκε η Ελένη Αμοιρίδου, γεννημένη το 1912, στον Καρτσέα Πλατάνων Τραπεζούντας (του ιστορικού Πόντου) και είναι ένα από τα συνολικά δώδεκα που περιλαμβάνονται στο ημερολόγιο της Ένωσης, εξήγησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης, Δέσποινα Καραμπίδου.
Το ημερολόγιο των “Αργοναυτών” άντλησε τη φετινή του θεματολογία από το βιβλίο “Παραμύθια από τον Πόντο” (στη νεοελληνική γλώσσα και την ποντιακή διάλεκτο/εκδόσεις Ιδεογραφίες 2008) που γράφτηκε και εικονογραφήθηκε -με βυζαντινή τεχνοτροπία- από τη Χρυσάνθη Συμεωνίδου – Χείλαρη. Το βιβλίο περιέχει συνολικά 29 παραμύθια, στο τέλος των οποίων η συγγραφέας καταγράφει το πρόσωπο που της το αφηγήθηκε.
Η “Σαχταρίτζα” πρότυπο καλοσύνης, υπομονής, αγάπης και επικράτησης του καλού έναντι του κακού, διαθέτει- όπως και τα υπόλοιπα παραμύθια από τον Πόντο- στοιχεία του αριστοφανικού λόγου, ο οποίος χαρακτηρίζει την ιδιοσυγκρασία των Ποντίων. Μέσα από τα παραμύθια “μπορεί κάθε αναγνώστης να αντιληφθεί την ψυχοσύνθεση των Ποντίων, το χιουμοριστικό ύφος, το αυθόρμητο, τη βάση και τις αξίες πάνω στις οποίες ήταν δομημένη η κοινωνία”, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Καραμπίδου.
Στο ημερολόγιο, όπως διευκρινίζει η ίδια, τα παραμύθια παρουσιάζονται μόνο στη νεοελληνική γλώσσα κι αυτό έγινε αποκλειστικά για λόγους χώρου. Τα δώδεκα παραμύθια που επιλέχθηκαν, όπως και τα υπόλοιπα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο “Παραμύθια από τον Πόντο”, έχουν ήρωες (ανθρώπους, ζώα, μαγικά όντα), με τη δική τους προσωπικότητα, τις αρετές και τα ελαττώματά τους, και μέσα από τις ιστορίες τους, τα παιδιά μπορούν να διδαχθούν το σωστό και το λάθος.
Τα Παραμύθια από τον Πόντο, μπορούν κάλλιστα να παρομοιαστούν με τους Μύθους του Αισώπου, αφού εμπεριέχουν με απλότητα, συμβολικό, αλληγορικό και ηθικοδιδακτικό λόγο. Όπως και οι Μύθοι του Αισώπου έχουν ως βασικό θέμα την ίδια τη ζωή και τη φύση. Και είναι, όπως αναφέρει η κ. Καραμπίδου, ένας εύκολος τρόπος για να διοχετευθούν στις επόμενες γενιές όλα αυτά που περικλείει ο πολιτισμός του ποντιακού ελληνισμού.
Μέσα απ’ αυτό το ημερολόγιο, οι “Αργοναύτες” υλοποιούν μία ακόμα δράση για να φέρουν τα παιδιά σε επαφή με την ποντιακή διάλεκτο (σ.σ. πρόκειται για μία από τις δύο αρχαιότερες ευρωπαϊκές διαλέκτους- η άλλη είναι η τσακωνική όπως αναφέρεται στο ημερολόγιο).
Τα παιδιά, σημειώνει η κ. Καραμπίδου, έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την ιστορική πορεία των Ποντίων ανά τους αιώνες και να συνειδητοποιήσουν ποιοι ήταν, ποιοι είναι, τι τους πρέπει και να κρατήσουν στις ψυχές τους ζωντανή τη “φλόγα” του ποντιακού πολιτισμού.
*Η φωτογραφία που παραχωρήθηκε στο ΑΠΕ είναι από το ημερολόγιο της Ένωσης Ποντίων Νομού Κιλκίς “Οι Αργοναύτες”
