Τα εκλογικά τμήματα άνοιξαν σήμερα στην Ιρλανδία για τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που αναμένονται δύσκολες για τον απερχόμενο πρωθυπουργό Λίο Βαράντκαρ, ο οποίος είναι στην εξουσία τα τελευταία σχεδόν τρία χρόνια.
Τα 3,3 εκατομμύρια των ψηφοφόρων θα μπορούν να ψηφίσουν έως τις 22:00 (τοπική ώρα, 24.00 ώρα Ελλάδος) έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία στην οποία κυριάρχησαν θέματα όπως η στέγαση, η υγεία, το Brexit.
Μια δημοσκόπηση εξόδου από την κάλπη θα δοθεί στη δημοσιότητα εκείνη την ώρα, αλλά η επίσημη καταμέτρηση αναμένεται να αρχίσει αύριο, Κυριακή πρωί.
Στην τελευταία δημοσκόπηση της εφημερίδας Irish Times το κόμμα της ιρλανδικής αριστεράς Σιν Φέιν, το οποίο υποστηρίζει την επανένωση με τη Βόρεια Ιρλανδία, προηγείται,, με το κεντροδεξιό Fianna Fáil να έρχεται δεύτερο, ενώ τρίτο είναι το κυβερνών συντηρητικό Fine Gael. Οι υπόλοιπες κομματικές εκφάνσεις της Αριστεράς, από τη μετριοπαθή και την πράσινη έως την αντικαπιταλιστική, συγκεντρώνουν συνολικά ένα ποσοστό της τάξης του 15%.
Ενδεχόμενη νίκη του Σιν Φέιν θα συνιστά «ιστορικό» αποτέλεσμα, σύμφωνα με τους Irish Times. Οι βουλευτές της Ντάιλ (η κάτω βουλή του ιρλανδικού κοινοβουλίου), που αριθμεί 160 έδρες, εκλέγονται για πέντε χρόνια. Τα αίτια της δημοσκοπικής (και πιθανότατα εκλογικής) ανόδου ανιχνεύονται στην –τόσο γνώριμη για τις χώρες του Νότου– πολιτική της λιτότητας και τη συνακόλουθη κοινωνική κρίση που προκάλεσε η εφαρμογή του νεοφιλελεύθερου δόγματος. Στο επίκεντρο της προεκλογικής περιόδου βρίσκεται η στεγαστική κρίση που ταλανίζει την χώρα.
Σύμφωνα με επίσημα κυβερνητικά στοιχεία, τα τελευταία πέντε χρόνια ο αριθμός των αστέγων τετραπλασιάστηκε: Οι επίσημα καταγεγραμμένοι άστεγοι ανέρχονται πλέον στους 10.253, 1.700 εκ των οποίων είναι οικογένειες και 3.749 παιδιά. Τα ενοίκια έχουν αυξηθεί τα τελευταία δύο χρόνια κατά 14%, ενώ το Δουβλίνο συγκαταλέγεται στις 10 πιο ακριβές πόλεις του κόσμου. Με το κόστος ζωής συνολικά να έχει εκτοξευθεί και το σύστημα Υγείας να αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, η (πολυδιαφημισμένη) ευημερία των αριθμών δεν συνάδει με την κοινωνική πραγματικότητα.
Την κρίση χρεώνονται τα δύο κραταιά κόμματα της χώρας. To Fianna Fáil φέρει βαριά την ευθύνη της αρχιτεκτονικής της ιρλανδικής οικονομίας, που οδήγησε στη στεγαστική «φούσκα» και την οικονομική κρίση του 2008, ενώ η παροχή ψήφου εμπιστοσύνης στην παρούσα κυβέρνηση υπονομεύει την αξιοπιστία του αντιπολιτευτικού του λόγου. Το δε κυβερνών Fine Gael, παρότι προβάλλεται ως παράταξη-εγγυητής της οικονομικής ανάπτυξης, δεν κατόρθωσε να δώσει ουσιαστική λύση στο στεγαστικό πρόβλημα.
Παρά τις υποσχέσεις για 25.000 νέα σπίτια το χρόνο, ο αριθμός τους –τον οποίο η ίδια η κυβέρνηση θεωρεί ανεπαρκή– δεν ξεπέρασε ποτέ τις 21.000. Στο επίκεντρο της αντιπολιτευτικής κριτικής βρίσκεται η επιλογή της κυβέρνησης να προτάξει ως λύση τη μακροχρόνια μίσθωση έναντι της δημιουργίας κατοικιών δημόσιου χαρακτήρα. Την ίδια στιγμή, υπολογίζεται πως γη αξίας 40 δισ. ευρώ έχει παραχωρηθεί σε ιδιωτικές εταιρείες που επωφελήθηκαν της εξαγοράς ενυπόθηκων δανείων από αμερικανικές επενδυτικές τράπεζες και της χαμηλής εγχώριας φορολογίας.
Σε αυτό το πλαίσιο η εκστρατεία του Sinn Féin, με αιχμή την επανεκκίνηση του προγράμματος κοινωνικής κατοικίας, που αναμένεται να ωφελήσει τις 60.000 οικογένειες που βρίσκονται στις λίστες αναμονής των δημοτικών προγραμμάτων στέγασης, την κατακόρυφη –κατά 3,3 δισ. ευρώ– αύξηση των δαπανών για την Υγεία και το αίτημα πολιτικής αλλαγής, φαίνεται να κερδίζει έδαφος.
Ωστόσο, ακόμη και σε περίπτωση πρωτιάς, ο σχηματισμός κυβέρνησης απαιτεί ευρύτερες συνεργασίες. Με δεδομένη την πολλάκις διακηρυγμένη απροθυμία του παλιού κομματικού συστήματος να συμμαχήσει με το Sinn Féin –στο οποίο καταλογίζουν αφενός ότι διατηρεί ισχυρούς δεσμούς με τον P-IRA και αφετέρου ότι προκρίνει υψηλούς συντελεστές φορολόγησης– η μοναδική βιώσιμη προοπτική συνεργασίας φαίνεται να είναι αυτή με τα κόμματα της ευρύτερης Αριστεράς.
Οι Πράσινοι δηλώνουν ανοικτοί σε συζητήσεις για το σχηματισμό κυβέρνησης εφόσον οι σχετικές διαπραγματεύσεις περιλαμβάνουν ριζικά μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, ενώ οι προεκλογικές εξαγγελίες των Εργατικών και των Σοσιαλδημοκρατών συμπίπτουν ως προς τα κρίσιμα θέματα (στεγαστική κρίση, Υγεία, ανάγκη απομάκρυνσης από το νεοφιλελεύθερο μοντέλο ανάπτυξης).
Τέλος, το αντικαπιταλιστικό Solidarity-PBP έχει καλέσει ανοικτά μέσω βουλευτών του το Sinn Féin να εργαστεί για την οικοδόμηση ενός αριστερού μπλοκ που θα μπορεί να αποτελέσει μια πραγματική εναλλακτική.
