Σήμερα συμπληρώνονται 100 χρόνια από την ημέρα της δολοφονίας του θρυλικού Εμιλιάνο Ζαπάτα, ηγέτη της Μεξικανικής Επανάστασης (1910-17) και σύμβολο της αντίστασης των χωρικών και ιθαγενών στη λατινοαμερικανική αυτή χώρα. Ενεργό στέλεχος του επαναστατικού κινήματος, ο δημιουργός του Απελευθερωτικού Στρατού του Νότου, ο Ζαπάτα, υπήρξε ο κύριος εκφραστής των κοινωνικών αγώνων και των διεκδικήσεων των αγροτών. Το επαναστατικό κίνημα του Ζαπάτα, μαζί με το Φιλελεύθερο Κόμμα του Μεξικού των αδελφών Φλόρες Μαγόν –με αναρχικές επιρροές–αποτέλεσαν τις δύο κύριες κοινωνικές ομάδες, που καθ’ όλη τη διάρκεια της επανάστασης προασπίσθηκαν τα αιτήματα για κοινοκτημοσύνη των αγροτικών γαιών και των κοινοτήτων των ιθαγενών, των χωρικών και των εργατών στο Μεξικό, απέναντι στην ολιγαρχία και τους γαιοκτήμονες, που υποστήριζαν το δικτατορικό καθεστώς του Πορφίριο Ντίας.
Ο Ζαπάτα, μαζί με τον αρχηγό του βόρειου τομέα, αποκλείσθηκαν από τη Συντακτική Εθνοσυνέλευση του 1917 και μολονότι ήσαν οι νικητές του αγώνα για αυτοδιάθεση, υπερφαλαγγίσθηκαν από τους συντηρητικούς και τις αντιδραστικές φατρίες, οι οποίες σφετερίσθηκαν τον πολιτικό θρίαμβο της επανάστασης, για να επιβάλλουν μία αντεπανάσταση, που απετέλεσε το ιδεολογικό πλέγμα του μελλοντικού κόμματος PRI που διατήρησε την εξουσία για σχεδόν επτά δεκαετίες.