Περιοδεία στα Κέντρα Υγείας της περιφερειακής ενότητας Ροδόπης πραγματοποίησε σήμερα το πρωί ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, στο πλαίσιο του Περιφερειακού Συνεδρίου για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης.
Στα Κέντρα Υγείας στις Σάπες και στον Ίασμο, που καλύπτουν περιοχές με μεγάλη αναλογία μειονοτικού πληθυσμού, ο Υπουργός, συνοδευόμενος από τον διοικητή της 4ης Υγειονομικής Περιφέρειας (ΥΠΕ), Στρατή Πλωμαρίτη, επισκέφθηκε όλες τις κτιριακές εγκαταστάσεις και πραγματοποίησε σύσκεψη με το ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των δομών με τη συμμετοχή φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και βουλευτών.
Οι εργαζόμενοι επικεντρώθηκαν κυρίως στα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν τις τελευταίες δύο δεκαετίες και αφορούν στα σοβαρά κτιριακά προβλήματα και τον απαρχαιωμένο ιατρικό εξοπλισμό.
Πιο συγκεκριμένα, στο Κέντρο Υγείας στις Σάπες, το οποίο εξυπηρετεί 40.000 κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, οι εργαζόμενοι ανέφεραν στον Υπουργό ότι υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και σοβαρά προβλήματα στις υποδομές και στον εξοπλισμό ενώ επεσήμαναν την επιτακτική ανάγκη για δημιουργία βάσης ΕΚΑΒ στο Κέντρο Υγείας για τον επιπρόσθετο λόγο ότι πολλοί κάτοικοι ζουν στο δύσβατο, ορεινό όγκο της περιοχής.
Στο Κέντρο Υγείας Ιάσμου, οι εργαζόμενοι ανέφεραν παρόμοια προβλήματα που αφορούν περισσότερο στις κτιριακές εγκαταστάσεις και στον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και λιγότερο στη στελέχωση με ανθρώπινο δυναμικό. Τόνισαν, επίσης, ότι είναι απαραίτητο να υπάρχει στο Κέντρο Υγείας ένα «μικρό ταμείο» που θα καλύπτει τις καθημερινές μικροδαπάνες της δομής έτσι ώστε να παρακάμπτονται τα γραφειοκρατικά εμπόδια που προκύπτουν όταν παρεμβάλλεται η ανάγκη έγκρισης από την Υγειονομική Περιφέρεια.
Ο υπουργός Υγείας, Α. Ξανθός, ανέφερε ότι τώρα που έχουν αρχίσει να δίνουν καρπούς οι προσπάθειες δύο χρόνων για σταθεροποίηση της λειτουργίας των νοσοκομείων τα οποία βρέθηκαν ένα βήμα πριν την κατάρρευση, έχει έρθει, πλέον, η στιγμή να δοθεί προτεραιότητα στην αναβάθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) τόσο με τη στήριξη των ήδη υπαρχουσών δομών όσο και με την ανάπτυξη των νέων Τοπικών Μονάδων Υγείας (ΤΟΜΥ). «Υπάρχει εγκατάλειψη δεκαετιών και- παρά τα στενά οικονομικά περιθώρια- θα πρέπει να ενισχύσουμε αυτές τις δομές» τόνισε ο κ. Ξανθός και υπογράμμισε ότι το πολύ μέχρι τις αρχές του 2018 θα έχουν προκηρυχθεί 400-450 μόνιμες θέσεις ειδικευμένων γιατρών για την ΠΦΥ ενώ έχει ήδη δρομολογηθεί η αντικατάσταση ενός μεγάλου μέρους του απαρχαιωμένου εξοπλισμού (κυρίως ακτινολογικών και μικροβιολογικών εργαστηρίων) με χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ. Επιπλέον, όπως είπε ο Υπουργός, ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στη στήριξη των εργαστηρίων και των οδοντιατρείων προκειμένου οι κάτοικοι να εξυπηρετούνται από τις δημόσιες δομές και να μην είναι αναγκασμένοι να στρέφονται στον ιδιωτικό τομέα. Σε ό,τι αφορά την ανάγκη δημιουργίας μικρού ταμείου στα Κέντρα Υγείας, ανέφερε ότι αυτή η ρύθμιση έχει νομοθετηθεί και θα εφαρμοστεί στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Τέλος, ο υπουργός Υγείας, αφού εξήρε το έργο των γιατρών, νοσηλευτών και όλου του προσωπικού, που όχι μόνο στηρίζουν τόσα χρόνια τη λειτουργία των Κέντρων Υγείας αλλά και πραγματοποιούν δράσεις πρόληψης στην κοινότητα (εμβολιασμούς σε σχολεία, οδοντιατρική εξέταση, τεστ- ΠΑΠ κ.α.), ενημέρωσε τους εργαζόμενους για τη μεταρρύθμιση στην ΠΦΥ με την οποία η κυβέρνηση προωθεί την ανάπτυξη ενός συνεκτικού συστήματος πρόληψης και ολοκληρωμένης υγειονομικής και κοινωνικής φροντίδας με άξονες την ελεύθερη πρόσβαση, τη προσανατολισμένη φροντίδα στην οικογένεια και την κοινότητα και την ισότιμη και ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας σε όλο τον πληθυσμό.
Oπως τόνισε στην παρέμβασή του στο Περιφερειακό Συνέδριο για την Παραγωγική Ανασυγκρότηση της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ο υπουργός, «η Υγεία για την κυβέρνηση είναι ένας τομέας υψηλής κοινωνικής και πολιτικής προτεραιότητας και , ακριβώς γι’ αυτό , ένας χώρος που τα φορολογικά βάρη και οι ασφαλιστικές εισφορές που επωμίζονται οι πολίτες καταβάλλεται τεράστια προσπάθεια να έχουν μετρήσιμη κοινωνική ανταποδοτικότητα . Χωρίς να υιοθετούμε λογικές success story , είναι πλέον κοινώς παραδεκτό και από τους ανθρώπους του Συστήματος Υγείας αλλά και από του πολίτες , ότι το ΕΣΥ είναι πιο προσβάσιμο και πιο λειτουργικό και ότι βελτιώνονται συνεχώς οι παρεχόμενες υπηρεσίες».
Για τις δομές υγείας της περιοχής ο κ. Ξανθός είπε: «Στο πλαίσιο της συνολικότερης προσπάθειας να στηριχθούν και να ενδυναμωθούν οι δημόσιες δομές υγείας , υπήρξε ειδική μέριμνα και την ακριτική περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης . Για τις δομές ΠΦΥ ολοκληρώθηκαν από το προηγούμενο ΕΣΠΑ έργα προμήθειας ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού Κέντρων Υγείας και η κατασκευή του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου Δοξάτου Δράμας , συνολικού ύψους 475.000 ευρώ. Επίσης έχουν ενταχθεί στο νέο ΕΣΠΑ (ΠΕΠ ΑΜΘ 2014-2020) έργα εκσυγχρονισμού των ακτινολογικών εργαστηρίων και του λοιπού εξοπλισμού 12 Κέντρων Υγείας της περιοχής συνολικής αξίας 1,73 εκ. ευρώ.
Για τα νοσοκομεία όλης της Περιφέρειας έχουν ενταχθεί στο ΠΕΠ ΑΜΘ έργα προμήθειας νέου εξοπλισμού ύψους 3,2 εκ. , έχει δοθεί έγκριση σκοπιμότητας και αναμένεται να ενταχθούν άμεσα έργα ύψους 4 εκ. και υπάρχουν επίσης πολύ σημαντικά έργα εκσυγχρονισμού του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού όλων των νοσοκομείων συνολικού ύψους 16,2 εκ. ευρώ τα οποία έχουν εξειδικευθεί από την Επιτελική δομή ΕΣΠΑ και προχωρούμε σύντομα στην έγκριση σκοπιμότητας από το Υπουργείο Υγείας.
Η πιο κρίσιμη όμως και εμβληματική παρέμβαση αναβάθμισης του ΕΣΥ στην Περιφέρεια της ΑΜΘ είναι αναμφίβολα η χρηματοδότηση , μέσω δωρεάς από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος , της ανέγερσης νέου σύγχρονου νοσοκομείου στην Κομοτηνή , κάτι που αποτελούσε εδώ και πολλά χρόνια καθολικό αίτημα των φορέων και των πολιτών της περιοχής. Επίσης , από τις 3 Οκτωβρίου λειτουργεί στο Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης ο νέος γραμμικός επιταχυντής , δωρεά και αυτός του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος».
Ειδικότερα για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας είπε: «Συνεισφέρει στην διασύνδεση του Συστήματος Υγείας με τις τοπικές κοινωνίες , προσεγγίζει τις ευάλωτες και αποκλεισμένες ομάδες του πληθυσμού και «ανιχνεύει» ακάλυπτες ανάγκες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Με την αναγκαία δικτύωση των υπηρεσιών ΠΦΥ, Ψυχικής Υγείας, αντιμετώπισης των Εξαρτήσεων και Κοινωνικής Προστασίας ( Κέντρα Κοινότητας, ΚΑΠΗ, ΚΗΦΗ, Βοήθεια στο Σπίτι ) , προωθείται η ανάπτυξη ενός συνεκτικού και αποδοτικού συστήματος πρόληψης της νόσου , προαγωγής της υγείας και , κυρίως , ολοκληρωμένης υγειονομικής και κοινωνικής φροντίδας . Τα κύρια χαρακτηριστικά της ολοκληρωμένης φροντίδας είναι : 1. Η ελεύθερη πρόσβαση και η έγκαιρη φροντίδα πρώτης επαφής 2. Η συνεχής και όχι αποσπασματική φροντίδα που παρέχεται ανεξαρτήτως της ύπαρξης ασθένειας 3. Η συντονισμένη φροντίδα για την παροχή κατάλληλων και ευρέως φάσματος υπηρεσιών για το σύνολο των αναγκών υγείας 4. Η φροντίδα με επίκεντρο την οικογένεια 5. Η προσανατολισμένη στην κοινότητα φροντίδα . Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά είναι στη φιλοσοφία του νέου μοντέλου οργάνωσης της ΠΦΥ , διασφαλίζουν ισότιμη , τεκμηριωμένη και ποιοτική φροντίδα υγείας και περιορίζουν δραστικά την προκλητή ζήτηση , τη σπατάλη πόρων και την περιττή κατανάλωση φαρμάκων, εξετάσεων και ιατρικών πράξεων .
Ποιος είναι όμως ο αντίλογος στη μεταρρύθμιση της ΠΦΥ ; Είναι πολύ ενδεικτική η κριτική που ασκείται από την αξιωματική αντιπολίτευση στο σχέδιο της κυβέρνησης . Ο πρόεδρος της ΝΔ κ.Μητσοτάκης στο προσυνέδριο στα Γιάννενα χαρακτήρισε τις ΤΟΜΥ ως « φαραωνικού , σοβιετικού τύπου δομές»! Δεν τον ενημέρωσαν οι σύμβουλοι του ότι πρόκειται για μικρά πολυιατρεία ( εμβαδού το πολύ 150 τμ2 ) χωρίς ειδικό εξοπλισμό και με ελάχιστο λειτουργικό κόστος , τα οποία στην πλειοψηφία τους θα στεγαστούν σε δημόσια κτήρια ; Εκτός εάν η ενόχληση προέρχεται από το γεγονός ότι η αλλαγή στην ΠΦΥ έχει ως σημείο αναφοράς την περίφημη Διακήρυξη της Αλμα Άτα (πρωτεύουσα του Καζακστάν της πρώην ΕΣΣΔ) και της στρατηγικής του ΠΟΥ «Υγεία για όλους» . Και ότι με βάση τη Διακήρυξη αυτή , οι ανισότητες στην Υγεία θεωρούνται ως κοινωνικά , οικονομικά και πολιτικά απαράδεκτες. Είναι γνωστό βέβαια ότι ο κ.Μητσοτάκης θεωρεί οικονομική και κοινωνική νομοτέλεια τις ανισότητες και την ισότητα μη συμβατή με την ανθρώπινη φύση. Γι’αυτό και προτάσσει τον ανταγωνισμό μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα , που όλοι ξέρουμε ότι ειδικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης αποβαίνει εις βάρος του πρώτου και οδηγεί σε διεύρυνση των ανισοτήτων στην Υγεία . Σύμφωνα με το «νόμο της αντίστροφης φροντίδας» του Julian Hart η αγορά ευνοεί την ανάπτυξη υπηρεσιών εκεί που υπάρχει προσδοκία υψηλών εισοδημάτων για τους γιατρούς και αυτό με τη σειρά του οδηγεί στην παροχή επαρκούς φροντίδας σε αυτούς που την έχουν λιγότερο ανάγκη . Ενώ οι ηλικιωμένοι, οι χρονίως πάσχοντες, τα χαμηλά στην κοινωνική ιεραρχία στρώματα του πληθυσμού και όσοι δεν έχουν οικογενειακή και κοινωνική υποστήριξη , δηλαδή οι πιο ευάλωτοι , συνήθως για λόγους οικονομικής αδυναμίας, δεν έχουν την κατάλληλη φροντίδα. Επίσης, σύμφωνα με μελέτη του ΠΟΥ μια μείωση 1% της ανισότητας στην Υγεία συμβάλλει κατά 0,15% στην αύξηση του ΑΕΠ . Η πολιτική λοιπόν της καθολικότητας και της ισότητας στην Υγεία που ακολουθεί η κυβέρνηση , με κορυφαίο «δείγμα γραφής» το νόμο 4368/2016 για τους ανασφάλιστους , πέρα από την προφανή θετική συνεισφορά της στα υγειονομικά standars της χώρας και στην κοινωνική συνοχή και αξιοπρέπεια , έχει και αναπτυξιακή διάσταση .
Και επειδή η ΠΦΥ είναι πρωτίστως ένα πρόταγμα ισότητας , έχει ανάγκη από πολιτικά σχέδια, πολιτικές δυνάμεις και πολιτικές ηγεσίες που που έχουν στις ιδεολογικές τους «αποσκευές» και στο αξιακό τους πρότυπο την ιδέα της ισότητας των ανθρώπων και της κοινωνικής αλληλεγγύης και όχι της αγοράς και του ανταγωνισμού».
