Ακόμη και σήμερα κάποιοι αρνούνται να τοποθετήσουν την επιστημονική φαντασία στο ίδιο βάθρο με την υπόλοιπη λογοτεχνία, θεωρώντας την φθηνή (pulp), παιδιάστικη και χωρίς αξιώσεις. Σε όλους αυτούς η καλύτερη απάντηση είναι το έργο του Χ.Τζ. Γουέλς, σημείωσε χθες το βράδυ στο βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Αρχέτυπο η Δήμητρα Νικολαΐδου, υποψήφια διδάκτωρ ΑΠΘ και συγγραφέας, κατά τη διάρκεια της βιβλιοπαρουσίασης της «Μηχανής του Χρόνου», μιας συλλογής θαυμαστών ιστοριών του Χ.Τζ. Γουέλς, του πατέρα της επιστημονικής φαντασίας, όπως έχει χαρακτηριστεί.
Σκιαγραφώντας το κοινωνικό πλαίσιο των τελών του 19ου αιώνα, εποχή στην οποία, χάρη στους Πόε, Βερν και Γουέλς (μεταξύ άλλων), έχουν τις ρίζες τους πολλά τα λογοτεχνικά είδη που διαβάζουμε σήμερα, η κ. Νικολαΐδου χαρακτήρισε τη βικτοριανή εποχή αφενός μια περίοδο θαυμάτων, με τεχνολογικά άλματα («όλα όσα υπόσχονταν τους προηγούμενους αιώνες η μαγεία και η αλχημεία, τα έκαναν πραγματικότητα ξαφνικά οι βιολόγοι και οι μηχανικοί»), αφετέρου όμως μια εποχή σκοτεινή. Μπορεί οι βικτοριανοί να ήταν, πράγματι, οι πρώτοι μοντέρνοι άνθρωποι, να βρίσκονταν στο κατώφλι ενός γενναίου, νέου κόσμου, όμως οι τεχνολογικές εξελίξεις και η εκβιομηχάνιση δεν σήμαιναν απαραίτητα ανέσεις αλλά ανεργία, τρόμο, ανατροπή των βεβαιοτήτων της Βίβλου. Ήταν ένα τέλος εποχής και το αν είχες ή όχι χρήματα καθόριζε σε μεγάλο βαθμό το πώς εκλάμβανες όλες αυτές τις αλλαγές, «ως θαύμα ή ως τρόμο;».
Η ίδια η ζωή του συγγραφέα, βιολόγου και δημοσιογράφου Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς ήταν χαρακτηριστική του κλίματος εκείνης της εποχής, τόνισε η Δ. Νικολαΐδου: Γόνος φτωχής οικογένειας, από νωρίς συνειδητοποίησε πως «η κοινωνία ήταν στημένη στην πλάτη των πολλών». Πολύ γρήγορα άρχισε να ενδιαφέρεται για το πώς η κοινωνία στην οποία ζούσε θα μπορούσε να αναμορφωθεί προς το καλύτερο, το δικαιότερο, ασπάστηκε τις σοσιαλιστικές και ειρηνιστικές ιδέες. Βλέποντας την τεχνολογία ως μια πιθανή ύβρη, εξέφρασε στο έργο του την αγωνία για την αλόγιστη χρήση της, το δέος και την υπαρξιακή ανησυχία που αυτή προκαλεί, και έθεσε τις βάσεις της επιστημονικής φαντασίας όπως την ξέρουμε σήμερα γράφοντας ιστορίες για επαφές με εξωγήινους, για ταξίδια στο χρόνο κτλ.
Στο επίκεντρο του έργου του πάντα βρισκόταν ο άνθρωπος. Η «Μηχανή του Χρόνου» μπορεί να καταπιάνεται με ένα συναρπαστικό θέμα, που έμεινε κλασικό, αλλά τελικά στην καρδιά της βρίσκεται η ταξική αντιπαράθεση μέσω της σύγκρουσης των Μόρλοκ και των Ελόι. Εντέλει η επιστημονική φαντασία είναι ένα λογοτεχνικό είδος με έντονη κοινωνική συνείδηση, είπε η Δήμητρα Νικολαΐδου. Παρουσιάζει ένα ολόκληρο καινούργιο σύστημα ιδεών, προκαλεί τον αναγνώστη να διευρύνει τη σκέψη του με αναπάντεχα ερωτήματα.
Το βιβλίο «Η Μηχανή του Χρόνου και άλλες θαυμαστές ιστορίες» κυκλοφορεί απ’ τις εκδόσεις Αρχέτυπο, σε μετάφραση Τρύφωνα Σημάδη, ο οποίος κατά τη διάρκεια της χθεσινής εκδήλωσης αναφέρθηκε εκτενώς στις ιδιαιτερότητες του μεταφραστικού έργου.
