Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εξέφρασε τη διαφωνία του με τη διατύπωση -στο σχέδιο συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ- πως η ατζέντα των μεταρρυθμίσεων, δηλαδή η πολιτική της λιτότητας, αποδίδει καρπούς και φέρνει ανάπτυξη, και παρουσίασε αναλυτικά στοιχεία για τις εξαιρετικά αρνητικές και καταστροφικές συνέπειες της λιτότητας στην Ελλάδα και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Φρανσουά Ολάντ και ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι ήταν από τους πρώτους που υποστήριξαν την κριτική του Έλληνα πρωθυπουργού, ο οποίος έθεσε το ζήτημα της αναπτυξιακής προοπτικής. Η ορθότητα της κριτικής αναγνωρίστηκε από όλους και μετά από την παρέμβαση του κ. Τσίπρα συμφωνήθηκε να περιληφθεί στο σχέδιο συμπερασμάτων διατύπωση για την ανάγκη να εφαρμοστούν ειδικές δράσεις για τη μείωση της ανεργίας.
Παράλληλα, ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι με τους θεσμούς πρέπει να υπάρξει συμφωνία και σε μέτρα αναπτυξιακής προοπτικής, εκτός από τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο κ. Τσίπρας είπε ότι είναι «μονομερής και αναντίστοιχη με την πραγματικότητα σε πολλά κράτη-μέλη η διατύπωση ότι αποδίδει καρπούς η πολιτική της λιτότητας» και σημείωσε πως «τα αποτελέσματα των πολιτικών λιτότητας είναι ασύμμετρα (θετικά σε κάποιες χώρες, εξαιρετικά αρνητικά στην Ελλάδα και στον Νότο)».
Για να τεκμηριώσει αυτή την εκτίμηση ο κ. Τσίπρας ανέφερε τα εξής:
– Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα δύο πρώτα προγράμματα δεν έπιασαν τους στόχους τους και οι θεσμοί έχουν ήδη αναγνωρίσει ότι ήταν λανθασμένα και βασισμένα σε εσφαλμένες παραδοχές.
– Παρά τη σειρά μεταρρυθμίσεων που πραγματοποίησε η Ελλάδα, οι επιπτώσεις στην κοινωνία ήταν καταστροφικές: Απώλεια 25% του ΑΕΠ, κάτι που μόνο σε πόλεμο θα είχε συμβεί. Αύξηση της ανεργίας από το 7% στο 27%.
– Η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη παραμένει αδύναμη και ασύμμετρή. Η ανεργία παραμένει υψηλότερη απ’ ό,τι πριν από την κρίση, ενώ η αποκλιμάκωση οφείλεται κυρίως στη μερική απασχόληση.
– Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι παραπλανητικός, διότι κρύβει τις μεγάλες ανισότητες: Στον Νότο, σαφώς μεγαλύτερη ανεργία από τον μέσο όρο. Ένας στους πέντε στην Ευρώπη είναι άνεργος, οι μισοί από αυτούς είναι μακροχρόνια άνεργοι, και στον Νότο η ανεργία νέων κυμαίνεται μεταξύ 30% και 50%.
«Η αναπτυξιακή προοπτική είναι η μοναδική επιλογή για την βιωσιμότητα του ελληνικού προγράμματος, τη βιωσιμότητα του χρέους και την οριστική έξοδο από την κρίση» υπογράμμισε ο κ. Τσίπρας και παρατήρησε:
– Τώρα που βρισκόμαστε κοντά στην ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος θα πρέπει, μαζί με τα μέτρα και τις μεταρρυθμίσεις, να συμφωνήσουμε και σε μέτρα αναπτυξιακής προοπτικής. Σε αυτά προφανώς περιλαμβάνονται η ένταξη στο QE και η εξειδίκευση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους.
– Περιλαμβάνεται, επίσης, και ο σχεδιασμός για την επανεκκίνηση της οικονομίας, με δραστικό περιορισμό της ανεργίας και αντιμετώπιση απαράδεκτων φαινομένων, όπως η παιδική φτώχεια.
– Η αναπτυξιακή προοπτική είναι η μοναδική επιλογή για την βιωσιμότητα του προγράμματος, τη βιωσιμότητα του χρέους και την οριστική έξοδο από την κρίση.
Ο κ. Τσίπρας αναφέρθηκε στο European Fund for Strategic Investments (EFSI), το οποίο αποτελεί σημαντικό εργαλείο ανάπτυξης, λέγοντας ότι είναι αναγκαίο να επεκταθεί η δράση του. Ωστόσο, οι μηχανισμοί του EFSI ως έχουν σήμερα δεν παρέχουν δυνατότητες παρέμβασης στην κατεύθυνση της ισόρροπης ανάπτυξης και της απομείωσης του επενδυτικού ρίσκου, όπου αυτή είναι απαραίτητη για τη διάχυση επενδυτικών ροών σε όλη την ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, πρότεινε:
– Να εξεταστούν προτάσεις και μηχανισμοί αντιμετώπισης των επενδυτικών κινδύνων και της αβεβαιότητας σε συγκεκριμένες αγορές.
– Να αναπτυχθούν κατευθυντήριες γραμμές πολιτικής και τεχνική βοήθεια μέσω των ικανοτήτων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την αύξηση επενδύσεων, αλλά και της αποτελεσματικότητάς τους.
