Είναι ενδεχομένως ακόμη επικίνδυνο να μιλάς σήμερα για μακεδονική μειονότητα στην Ελλάδα, έστω κι αν την τοποθετείς ιστορικά γύρω στα 100 χρόνια πίσω. Θα χαρακτηριστείς ανθέλληνας, προδότης κ.λπ.
Η Μακεδονία «είναι μία και ελληνική» όπως υποστηρίζουν οι τραμπούκοι υπό την μπαγκέτα – λόγχη του Αντώνη Σαμαρά και των άλλων αθεράπευτα εθνικιστών Ελλήνων πολιτικών, αλλά επίσης είναι μία, αυτή του Αιγαίου, όπως ακόμη υποστηρίζουν πολιτικοί και αντίστοιχοι τραμπούκοι της πρώην πΓΔΜ και νυν Βόρειας Μακεδονίας. Η επιμονή στα ιστορικά γεγονότα, αυτά που συνέβησαν και όχι αυτά που κατασκευάστηκαν, δείχνει μάταιη.
Και οι δυο εθνικιστικές ομάδες δεν ακούν, δεν διαβάζουν, δεν βλέπουν παρά μια λύση: τη σύγκρουση. Το είχε πει λίγο μετά τη δημιουργία της ανεξάρτητης και όχι πια γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ένας Ελληνας πολιτικός, υπουργός κυβερνήσεων του ΠαΣοΚ: ένα τάγμα χωροφυλακής αρκεί για να διαλύσει το γειτονικό «κρατίδιο».
ΠΕΡΑΣΑΝ 35 περίπου χρόνια και ένας άλλος πολιτικός, υπουργός Αμυνας της κυβέρνησης Τσίπρα επί 4 σχεδόν χρόνια, είπε: «Τα Σκόπια είναι 20 λεπτά δουλειά. Αν αποφασίσει μια ίλη τεθωρακισμένων να περάσει μέσα θα φτάσει στην άλλη πλευρά των Σκοπίων. Θα φτάσει στη Σερβία».
Εδώ πλέον έχουμε να κάνουμε με την απόλυτη άγνοια και βλακεία. Δεν μπορώ να γνωρίζω τα της ψυχικής υγείας τους. Διότι όταν έρχεται εκ των υστέρων το BBC και μιλάει για αόρατη μακεδονική μειονότητα, η Νέα Δημοκρατία κατηγορεί την κυβέρνηση ότι δημιούργησε το θέμα!
Ας ξεκαθαρίσουμε πρώτα κάτι βασικό. Οι κάτοικοι της Καταλωνίας δεν θεωρούν ότι είναι Ισπανοί και είναι αναγνωρισμένο ότι αποτελούν χωριστή εθνότητα μέσα στο ισπανικό κράτος, όπως και οι Βάσκοι, όπως και οι Σκοτσέζοι στο Ενωμένο Βασίλειο ή οι Βορειοϊρλανδοί.
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ μειονότητες οι παραπάνω, είναι εθνότητες και δεν ξέρω πώς μπορεί ένας απόφοιτος του Κολάμπια να μην κάνει τη διάκριση αυτήν ή να αγνοεί τη διαφορά του Μοντεσκιέ από τον Ζαν Ζακ Ρουσό.
Οσο για την αόρατη μειονότητα που κατάφερε να ανακαλύψει το BBC: το ρεπορτάζ – άρθρο είναι σωστό με υστέρηση αρκετών δεκαετιών. Κάνει ένα ανάποδο άλμα στον χρόνο. Οι Σλαβομακεδόνες, όπως το ίδιο το ελληνικό κράτος τους είχε ονομάσει, οι βουλγαρίζοντες ή οι εξαρχικοί όπως άλλοι χαρακτηρίζονταν, ήταν μια μεγάλη πληθυσμιακή μονάδα στη Μακεδονία, έπειτα από τους Βαλκανικούς αγώνες (1912-13).
Ακολούθησαν δυο ανταλλαγές πληθυσμών με τη Βουλγαρία και οι σλαβόφωνοι που απέμειναν στην ελληνική Μακεδονία αυτοπροσδιορίζονταν σαν Μακεδόνες. Το ΚΚΕ που ανακάλυψε τώρα, επί ηγεσίας Κουτσούμπα – Κανέλη, τον αλυτρωτισμό των γειτόνων, προφανώς έχει εξαλείψει από τη δική του ιστορία τις αποφάσεις ολομελειών υπέρ της ανεξαρτησίας της Μακεδονίας και την ένταξη τόσο στον ΕΛΑΣ όσο και στον Δημοκρατικό Στρατό σλαβόφωνων στους οποίους υποσχόταν αυτονομία. Επειτα από τη στροφή του Τίτο έδιωξε τους τιτοϊκούς, αλλά όχι αυτούς που ακολούθησαν τη μοίρα όλων των μαχητών και κατέληξαν είτε στη Γιουγκοσλαβία, είτε σε άλλες φιλοσοβιετικές χώρες. Στα σχολεία που στήθηκαν άλλη γλώσσα μάθαιναν τα ελληνόφωνα και άλλη τα σλαβόφωνα παιδιά. Προφανώς ο Ζαχαριάδης, ο Κολλιγιάννης και ο Φλωράκης έχτιζαν τον αλυτρωτισμό.
ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ: το δημοσίευμα του BBC θα ίσχυε πριν από 100 χρόνια. Τότε, ο αριθμός των σλαβόφωνων δικαιολογούσε τον προσδιορισμό τους ως μειονότητας. Σήμερα, ακόμη κι αν δεχτούμε τα νούμερα του BBC, δύσκολα θα μπορούσαν να αποτελέσουν μειονότητα.
Φυσικά, ουδέποτε έγινε μια απογραφή στη μεταπολιτευτική Ελλάδα που να επιτρέπει να δηλωθούν με τη δική τους ταυτότητα όποιοι ένιωθαν μη Ελληνες. Βέβαια, επιτράπηκε να συμμετάσχει σε εκλογές το κόμμα που υποτίθεται ότι εξέφραζε τους Σλαβομακεδόνες, αλλά βούλιαξε σε ποσοστό κλάσμα της μονάδας.
Υπάρχουν δίγλωσσοι σε πολύ συγκεκριμένες περιοχές αλλά δεν φάνηκαν ενθουσιασμένοι στο να διεκδικήσουν κάτι άλλο πέρα από το δικαίωμα στη λαλιά τους και τον πολιτισμό τους. Αυτό δηλαδή που τους στερούσε το ελληνικό κράτος επί δεκαετίες.
Τώρα, τι ήθελε το BBC και δημοσίευσε το σχετικό κείμενο; Ας μην το θεωρούμε και τόσο σοβαρό μέσο, ιδίως όταν ασχολείται με θέματα εξωτερικής πολιτικής. Δεν είναι μόνο τα όσα έλεγε στον πόλεμο των Φόκλαντς. Υπάρχουν και νεότερες γκάφες. Αλλά μην τους αδικούμε. Αντίστοιχα τερατουργήματα διαβάσαμε σε ελληνικά μέσα και δυστυχώς ειπωμένα από υπεύθυνα χείλη πολιτικών.
ΨΥΧΡΑΙΜΙΑ λοιπόν. Η πληθυσμιακή ομάδα των σλαβόφωνων (δίγλωσσοι πια σχεδόν όλοι) δεν διαφέρει από άλλες ομάδες που προπολεμικά λόγω της απομόνωσης τους μίλαγαν διάφορα ιδιώματα λατινογενή ή άλλα, ενώ ας μην ξεχνούμε και τους τουρκόφωνους Ελληνες που πέρασαν μαύρα χρόνια εδώ, στην πατρίδα, όπου κατέφυγαν με την ανταλλαγή πληθυσμών.
Η γλώσσα είναι ένα στοιχείο που δεν προσδιορίζει κατ’ ανάγκην την εθνότητα. Θυμίζω τους ελληνόφωνους της Κάτω Ιταλίας.
Η παρουσία μεγάλων πληθυσμιακών ομάδων κάποτε σε κάποια περιοχή, δεν στοιχειοθετεί δικαίωμα αναγνώρισης μειονότητας τώρα, όταν αυτές οι ομάδες έχουν συρρικνωθεί ή αφομοιωθεί.
Το εκπληκτικό είναι ότι το δημοσίευμα του BBC έρχεται τώρα, έπειτα από τη Συμφωνία των Πρεσπών που ρητά προβλέπει ότι δεν υπάρχει σλαβόφωνος μειονοτικός πληθυσμός στην Ελλάδα ή σε άλλη γειτονική χώρα.
Δεν μου αρέσουν οι συνωμοσιολογίες, αλλά επειδή έξις δευτέρα φύσις, ίσως κάτι να θέλουν συντηρητικοί κύκλοι που υπάρχουν και στο βρετανικό κρατικό Μέσο. Γιατί τσιμπάμε και βγάζουμε φοβικά σύνδρομα;
* Α, φτάνει πια! Πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά.
Μ. Αναγνωστάκης, Τα ποιήματα
