Πρωτομαγιές στη Θεσσαλονίκη άλλοτε και τώρα. Πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις μέσα σε ένα κλίμα άγριου διωγμού του εργατικού κινήματος και κατάπνιξης των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών. Τον εορτασμό μιας τέτοιας Πρωτομαγιάς, πριν 98 χρόνια, θα γνωρίσουμε μέσα από τις αναμνήσεις ενός στελέχους του αριστερού και συνδικαλιστικού κινήματος, του Άγι Στίνα (Σπύρου Πρίφτη).
O Πρίφτης, Κερκυραϊκής καταγωγής, από νεαρή ηλικία, λίγο μετά που είχε γίνει μέλος και πήρε την ταυτότητα του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδος (που το 1923 θα μετονομαστεί σε ΚΚΕ), είχε αποσταλεί από το κόμμα στη Θεσσαλονίκη για να βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση των δυνάμεων τόσο του ΣΕΚΕ, όσο και του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. Πολύ περισσότερο που εκείνη την εποχή υπήρχε στενή διασύνδεση του κόμματος με τη ΓΣΕΕ, στην ίδρυση της οποίας είχε πρωτοστατήσει, όσο και με τα επιμέρους Εργατικά Κέντρα που είχαν αρχίσει να δημιουργούνται σε όλη τη χώρα.
Περιγράφει λοιπόν ο Άγις Στίνας τις συνθήκες υπό τις οποίες πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της ο εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς το 1921. Όπως αναφέρει στις αναμνήσεις του:
«… Στις 18 Απριλίου (Πρωτομαγιά με το νέο ημερολόγιο και Πάσχα με το παλιό που ίσχυε τότε) στη Θεσσαλονίκη, οι εργάτες παρά την απαγόρευση της αστυνομίας, γιορτάζουν τη διεθνή Πρωτομαγιά με συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις στις συνοικίες. Την ίδια μέρα, μια αποστολή στρατιωτών για το μέτωπο στασιάζει, αρνείται να επιβιβαστεί στα πλοία και ενώνεται με τους εργάτες. Κηρύσσεται ο στρατιωτικός νόμος και συλλαμβάνονται και παραπέμπονται στο Έκτακτο Στρατοδικείο Αδριανουπόλεως οι Α. Παπαδόπουλος, Χ. Τζάλλας, Α. Δημητράτος και Σ. Πρίφτης. […]
Στα τέλη του 1920 και στις αρχές του 1921 είχαμε συγκεντρωθεί στη Θεσσαλονίκη πολλοί κομμουνιστές από άλλες πόλεις, όλοι νέοι και βαθιά διαποτισμένοι από τις αρχές της Ρωσικής επανάστασης.
Η Θεσσαλονίκη ήταν η καρδιά του κινήματος και μας τραβούσε σαν μαγνήτης. Θα αναφέρω εδώ όσους θυμάμαι αυτή τη στιγμή: Ο Γιάννης Ιωαννίδης και ο Καλτέκης (ο πρώτος κουρέας, ο δεύτερος τσιγαράς) είχαν καταφύγει στη Θεσσαλονίκη καταδιωκόμενοι για τα γεγονότα του Φεβρουαρίου. Μ.Παπαδόπουλος, Μιχαηλίδης, Ζησιάδης, Αυγουστής, Αλέκος, Δημητράτος (λαπνεργάτες), Στ. Αρβανιτάκης (τσιγαράς), Κυπρίδημος (αρτεργάτης), Τομογλής (οικοδόμος), Στεφανουδάκης (ηλεκτροτεχνίτης), Σφονδήλης, Σεϊτανίδης, Παλαίστης, Γιαμογιάννης και εγώ (Ιδ. Υπάλληλοι), Σπανάκης, Ζώγας, Βιντσιλαίος (στρατιώτες), Στράκος (ναύτης στο Καράμπουρνου) […]
Στο στρατοδικείο Αδριανουπόλεως επί εσχάτη προδοσία
Στις 18 Απριλίου 1921 ήταν, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο τότε, Πάσχα. Την ίδια μέρα ήταν με το νέο ημερολόγιο Πρωτομαγιά κι αυτή την Πρωτομαγιά γιορτάζανε οι εργάτες της χώρας μαζί με τους εργάτες όλου του κόσμου.
Η Αστυνομία με το πρόσχημα των θρησκευτικών εορτών απαγορεύει τις Πρωτομαγιάτικες συγκεντρώσεις. Εμείς (Εργατικό Κέντρο και κόμμα), αποφασίσαμε να γιορτάσουμε την διεθνή Πρωτομαγιά, αγνοώντας και το Πάσχα των χριστιανών και την απαγόρευση της Αστυνομίας.
Τη Μεγάλη Παρασκευή, ενώ περιφέρονταν οι επιτάφιοι, κυκλοφορούν χιλιάδες προκηρύξεις που καλούν τους εργάτες σε συγκεντρώσεις και διαδηλώσεις για την Κυριακή, δηλαδή το Πάσχα. Το Μεγάλο Σάββατο κυκλοφορεί η «Φωνή του Εργάτη», πανηγυρική κόκκινη και με την προκήρυξη στην πρώτη σελίδα που καλούσε τους εργάτες στους δρόμους.
Διαβάστε περισσότερα στο farosthermaikou.blogspot.com
