Το σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον είναι άκρως ανταγωνιστικό και αγχωτικό, με ένα πολύ ανησυχητικό φαινόμενο να έχει κάνει για τα καλά την εμφάνισή του: το φαινόμενο του mobbing.
Τι είναι, όμως, το mobbing; Πώς εκδηλώνεται, ποιοι οι πιθανοί λόγοι και ποιες οι συνέπειές του; Πώς αντιμετωπίζεται;
Σε όλα αυτά τα ερωτήματα θα απαντήσουμε παρακάτω, γι’ αυτό δώσε προσοχή και πάμε αμέσως να ξεκινήσουμε!
Τι είναι το mobbing – Ορισμός
Πριν απ’ όλα, είναι σημαντικό να δούμε τι σημαίνει mobbing. Η μετάφραση του αγγλικού ρήματος “mob” είναι: “επιτίθεμαι”, “περικυκλώνω”, “ενοχλώ”.
Το mobbing, γνωστό και ως εργασιακός εκφοβισμός ή εργασιακό bullying, είναι μια μορφή ηθικής και ψυχολογικής παρενόχλησης που συμβαίνει όταν μια ομάδα ατόμων (συνήθως συνάδελφοι ή προϊστάμενοι) σε έναν εργασιακό χώρο επιδεικνύουν συλλογικά αρνητική ή επιθετική (διαφόρων μορφών) συμπεριφορά προς έναν εργαζόμενο-στόχο.
Το mobbing διαφέρει από μεμονωμένα περιστατικά συγκρούσεων ή διαφωνιών, καθώς αφορά μια συστηματική εκστρατεία υπονόμευσης της συναισθηματικής ευημερίας και επαγγελματικής υπόστασης του εργαζομένου-στόχου.
Mobbing στην εργασία: Πώς εκδηλώνεται
Το mobbing στην εργασία μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους.
Μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα εκδήλωσης του mobbing είναι:
- Λεκτικές επιθέσεις (π.χ. προσβολές, σαρκαστικά σχόλια, ευθείες απειλές κ.α.)
- Κουτσομπολιό και συκοφαντίες για τον εργαζόμενο – στόχο
- Αποκλεισμός (π.χ. άρνηση συναναστροφής με τον στόχο, αποκλεισμός από εταιρικές συναντήσεις ή από ηλεκτρονική αλληλογραφία κ.α.)
- Αυξημένη παρακολούθηση και επιτήρηση (π.χ. με στόχο τη δημιουργία πίεσης ή τον εντοπισμό λαθών)
- Υπονόμευση της δουλειάς του εργαζομένου και επαγγελματικό σαμποτάζ (π.χ. στέρηση καθηκόντων ή ανάθεση απαιτητικών εργασιών στις οποίες δεν μπορεί να αντεπεξέλθει, μπλοκάρισμα προαγωγών κ.α.)
- Σωματικές επιθέσεις
Πιθανές αιτίες του mobbing
Είδαμε, λοιπόν, με ποιους τρόπους συνήθως εκδηλώνεται το mobbing στον εργασιακό χώρο, ώστε να μπορείς να εντοπίζεις και να αναγνωρίζεις τέτοιες συμπεριφορές.
Πού οφείλεται, όμως, το mobbing;
Οι πιθανότερες αιτίες για την ηθική και ψυχολογική παρενόχληση στη δουλειά είναι:
- Οργανωσιακή κουλτούρα
- Διατήρηση του status quo (π.χ. αν ο εργαζόμενος υπερβαίνει τις απαιτήσεις παραγωγικότητας, μπορεί οι συνάδελφοί του να τον παρενοχλούν για να μη χρειαστεί να κάνουν κι αυτοί το κάτι παραπάνω)
- Επαγγελματική ζήλια λόγω της ικανότητας ή της παραγωγικότητας του εργαζομένου
Διάβασε ακόμα: Δεξιότητες εργαζομένων: Τα πιο περιζήτητα προσόντα για την αγορά εργασίας
- Προσωπικοί λόγοι (π.χ. ο δράστης ή οι δράστες του mobbing μπορεί να είναι εκφοβιστικές προσωπικότητες, να ζηλεύουν, να είναι ανταγωνιστικοί ως χαρακτήρες κ.α.)
Τι συνέπειες έχει το mobbing;
Το mobbing μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες τόσο για το άτομο που αποτελεί στόχο όσο και για τον οργανισμό στο σύνολό του.
Ορισμένες από τις σημαντικότερες συνέπειες για το ίδιο το άτομο-στόχο περιλαμβάνουν:
- Συναισθηματικά και ψυχολογικά προβλήματα (π.χ. κατάθλιψη, άγχος, μειωμένη αυτοεκτίμηση, αυτοκτονικές σκέψεις κ.α.)
- Σωματικά προβλήματα (π.χ. πονοκέφαλοι, υψηλή αρτηριακή πίεση, καρδιαγγειακά προβλήματα, κόπωση κ.α., κυρίως λόγω του άγχους και της πίεσης)
- Μειωμένη παραγωγικότητα
Οι συνέπειες δεν αφορούν, όμως, μόνο το ίδιο το άτομο-στόχο, μιας και χαμένη μπορεί να βγει και η ίδια η εταιρεία. Πιο συγκεκριμένα, το mobbing μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τα εξής:
- Μειωμένη παραγωγικότητα
- Χαμηλό ηθικό της ομάδας
- Κακή συνεργασία μεταξύ των εργαζομένων
- Απώλεια ικανών και σημαντικών εργαζομένων
- Νομικές συνέπειες σε περίπτωση που κάποιος εργαζόμενος κάνει καταγγελία για mobbing
Στρατηγικές για την αντιμετώπιση του mobbing
Όπως καταλαβαίνεις, το mobbing στη δουλειά μπορεί να έχει ιδιαίτερα σοβαρές συνέπειες για το άτομο που το βιώνει αλλά και για την ίδια την εταιρεία.
Για τον μετριασμό αυτών των συνεπειών και την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου, καλό θα είναι να ξέρεις τι μπορείς να κάνεις όταν σου κάνουν ψυχολογικό πόλεμο στη δουλειά.
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του mobbing, λοιπόν, μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφορες στρατηγικές:
- Κράτα αρχείο από τα περιστατικά
Κάνε λεπτομερή καταγραφή όλων των περιστατικών, συμπεριλαμβανομένων των ημερομηνιών, των ωρών, των μαρτύρων κ.λπ.
Ανάφερε τα περιστατικά στην αρμόδια αρχή εντός του οργανισμού, όπως είναι ο προϊστάμενος ή το τμήμα ανθρώπινου δυναμικού.
- Αναζήτησε ψυχολογική υποστήριξη
Απευθύνσου σε συναδέλφους εμπιστοσύνης, φίλους ή μέλη της οικογένειας που μπορούν να παρέχουν συμπαράσταση, συναισθηματική υποστήριξη και σχετικές συμβουλές.
Επίσης, μπορείς να εξετάσεις το ενδεχόμενο να ενταχθείς σε ομάδες υποστήριξης ή να αναζητήσεις βοήθεια από ψυχολόγο για να αντιμετωπίσεις τις συναισθηματικές επιπτώσεις του mobbing.
- Ασχολήσου με την αυτοφροντίδα
Δώσε προτεραιότητα σε δραστηριότητες αυτοφροντίδας για να διατηρήσεις τη σωματική και συναισθηματική σου ευεξία.
Η τακτική άσκηση, οι τεχνικές μείωσης του στρες αλλά και η ενασχόληση με χόμπι εκτός εργασίας μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές.
- Ενημερώσου για τα δικαιώματά σου
Ενημερώσου για τις πολιτικές στον χώρο εργασίας και τη νομική προστασία που μπορείς να έχεις. Ζήτα τη βοήθεια νομικού συμβούλου, εάν είναι απαραίτητο, για να διερευνήσεις πιθανά ένδικα μέσα.
Εξάλλου, υπάρχει νομοθεσία για το mobbing ή τον εργασιακό εκφοβισμό, που εμπίπτει στους νόμους περί παρενόχλησης στον χώρο εργασίας.
Τι είναι το mobbing & πώς αντιμετωπίζεται – Συμπερασματικά
Η έκθεση στο mobbing στον εργασιακό χώρο είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί πολλές επιχειρήσεις αλλά και πολλά άτομα που το βιώνουν.
Γι’ αυτό ακριβώς, είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να γνωρίζεις τα πάντα για το mobbing: τι είναι, πώς εκδηλώνεται, ποιες οι πιθανές αιτίες και συνέπειές του, πώς αντιμετωπίζεται.
Μαθαίνοντας να αναγνωρίζεις τέτοιες συμπεριφορές αλλά και γνωρίζοντας τρόπους αντιμετώπισης, μπορείς να διατηρήσεις την ψυχική σου ηρεμία και να εργάζεσαι σε ένα λιγότερο τοξικό ή και εντελώς ήρεμο εργασιακό περιβάλλον.
