Δύο χρόνια παρέμεινε κλειστό –από τον Οκτώβριο του 2015– λόγω τεχνικών προβλημάτων το Μουσείο της Ρωμαϊκής Αγοράς, και χθες εγκαινιάστηκε, με ρεσιτάλ μάλιστα πιάνου (από τη χιλιανή καλλιτέχνιδα Marianne Libis Wandersleben και τον Δημήτρη Παπαχαραλάμπους), η νέα περίοδος λειτουργίας του.
Τα ευρήματα που φιλοξενούνται στο μουσείο προέρχονται από τον υπαίθριο χώρο, ο οποίος αποδίδει την εικόνα της αγοράς από τον 1ο έως και τον 5ο αι. μ. Χ., δηλαδή κατά τη ρωμαϊκή περίοδο. Ορισμένα από τα αντικείμενα και τα ευρήματα ανάγονται στην ελληνιστική περίοδο, εποχή ίδρυσης της Θεσσαλονίκης. Όπως δήλωσε ο αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης Γιάννης Καρλιάμπας, «η αγορά ήταν διαχρονικά, εκτός από χώρος στέγασης εμπορικών δραστηριοτήτων, η καρδιά της πόλης, το διοικητικό, οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό της κέντρο και πριν και μετά, μέχρι και τους νεότερους χρόνους».
Με αφορμή την επαναλειτουργία του μουσείου, ο υπεύθυνος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης Ιωάννης Κανονίδης έκανε μια αναδρομή στην ιστορία του χώρου: Μετά την πυρκαγιά του 1917 και σύμφωνα με το σχέδιο Εμπράρ, προβλεπόταν σε αυτό το σημείο η ανέγερση δικαστηρίων. Όμως το 1962, οπότε άρχισαν οι πρώτες ανασκαφές για την κατασκευή τους, αποκαλύφθηκαν τα αρχαία. Το 1967 αποφασίστηκε ο χαρακτηρισμός του χώρου ως αρχαιολογικού και ματαιώθηκε οριστικά η ανέγερση των δικαστηρίων σε αυτό το σημείο. Τα επόμενα χρόνια, σταδιακά, προχώρησαν οι ανασκαφές, αναδεικνύοντας τον υπαίθριο αρχαιολογικό χώρο που είναι επισκέψιμος σήμερα. Το 2000 εγκαινιάστηκε το Μουσείο της Αρχαίας Ρωμαϊκής Αγοράς, το οποίο, μετά από μια διακοπή περίπου ενάμιση χρόνου, ξεκινά να επαναλειτουργεί από σήμερα.
Το μουσείο, το οποίο φιλοξενείται στο σύγχρονο υπόγειο κτίριο που κατασκευάστηκε ειδικά για τον σκοπό αυτό στο δυτικό τμήμα του αρχαιολογικού χώρου, χωρίζεται σε τρεις βασικές αρχιτεκτονικές ενότητες: τον προθάλαμο (που είναι και ο χώρος εισόδου), την κεντρική αίθουσα με τους δύο πλευρικούς διαδρόμους, και την αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Η είσοδος των επισκεπτών πραγματοποιείται από την Κρυπτή Στοά, ενώ η έξοδος από το κλιμακοστάσιο που οδηγεί στο βορειοδυτικό τμήμα της πλατείας του αρχαιολογικού χώρου. Η κατασκευή του κτιρίου και η οργάνωση της έκθεσης έγινε από την ΙΣΤ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, με συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ελληνικού δημοσίου.
