Έναν από τους κορυφαίους φυσικούς της Ευρώπης, τον Σταύρο Κατσανέβα, φιλοξενεί το Μέγαρο Μουσικής, στο πλαίσιο των ομιλιών του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του δήμου Θεσσαλονίκης.
Ο έλληνας επιστήμονας, ο οποίος διαπρέπει επί σειρά ετών στη Γαλλία, θα δώσει διάλεξη με θέμα «Μελετώντας τον Κόσμο. Από τον Θαλή στην Αστροσωματιδιακή Φυσική» την Τετάρτη 2 Νοεμβρίου, στις 7 μ.μ. (κτίριο Μ2, αίθουσα Μωρίς Σαλτιέλ).
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του ο κ. Κατσανέβας θα επιχειρήσει σύντομη αναδρομή στις προσωκρατικές και κλασικές ρίζες της κοσμολογίας. Ακολούθως, θα παρουσιάσει τα πολλαπλά μέτωπα της σύγχρονης αστροσωματιδιακής φυσικής και κοσμολογίας: τη μελέτη της ακτινοβολίας κοσμολογικού υποβάθρου, την έρευνα για την ταυτότητα της σκοτεινής ύλης και ενέργειας, το ρόλο των νετρίνων, τη μελέτη των βίαιων φαινομένων με σωματιδιακούς αγγελιαφόρους και ιδιαιτέρως την πρόσφατη αρχή της αστρονομίας των βαρυτικών κυμάτων. Η ομιλία του θα ολοκληρωθεί με την περιγραφή ορισμένων εφαρμογών της αστροσωματιδιακής φυσικής, αλλά και την παρουσίαση του επιστημονικού οδικού χάρτη της Ευρώπης για την αστροσωματιδιακή φυσική (APPEC).
Η πρόσβαση στην εκδήλωση είναι ελεύθερη για το κοινό, αλλά προηγουμένως απαιτείται η προμήθεια δωρεάν δελτίων εισόδου, που θα διανεμηθούν από τα εκδοτήρια του ΟΜΜΘ αυστηρώς με σειρά προτεραιότητας μία ώρα πριν από την έναρξη της εκδήλωσης, δηλαδή από τις 6 μ.μ. Οι διαθέσιμες θέσεις είναι περιορισμένες.
Σε ζωντανή μετάδοση
Η ομιλία του κ. Κατσανέβα θα μεταδοθεί ζωντανά, σε πραγματικό χρόνο, ώστε να μπορέσουν να την παρακολουθήσουν εξ αποστάσεως, μέσω του διαδικτύου, όσοι δεν καταστεί δυνατόν να παραστούν στην εκδήλωση. Ο σύνδεσμος live streaming θα είναι διαθέσιμος κατά την ημέρα της εκδήλωσης στην ιστοσελίδα του Μεγάρου Μουσικής (www.tch.gr) και στην ιστοσελίδα της υπηρεσίας «Δίαυλος» (https://diavlos.grnet.gr/event/e738).
Η διάλεξη του έλληνα φυσικού είναι η δεύτερη σειράς επτά ομιλιών του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του δήμου Θεσσαλονίκης (θεματικός κύκλος φυσικής), που θα φιλοξενηθούν έως τις 14 Δεκεμβρίου 2016 στις εγκαταστάσεις του ΟΜΜΘ, με την αρωγή του Συλλόγου Αποφοίτων ΑΠΘ. Το πρόγραμμα διαλέξεων, το οποίο έχει τον τίτλο «Η Γιορτή της Επιστήμης», συντονίζει και επιμελείται ο Αργύρης Νικολαΐδης, καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής του ΑΠΘ.
Το εν λόγω πρόγραμμα φιλοδοξεί να αναδείξει τις προσπάθειες και τα επιτεύγματα της επιστήμης, όπως και τις μελλοντικές προοπτικές της. Επί δύο μήνες πανεπιστημιακοί δάσκαλοι του ΑΠΘ και ειδικοί επιστήμονες μοιράζονται με το κοινό σκέψεις και απόψεις σε επιμέρους θέματα, όπως είναι η κοσμολογία, η βιολογία, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η πρόοδος της τεχνικής.
Ποιος είναι ο Σταύρος Κατσανέβας
O Σταύρος Κατσανέβας, ο οποίος έχει ζήσει και έχει εργαστεί στην Αθήνα, το Σικάγο, τη Γενεύη, τη Λυών και το Παρίσι, είναι σήμερα καθηγητής στο πανεπιστήμιο Paris VII ─ Denis Diderot και διευθύνει το εργαστήριο Αστροσωματιδιακής Φυσικής και Κοσμολογίας (APC) του εν λόγω ιδρύματος.
Διετέλεσε υποδιευθυντής του Εθνικού Ινστιτούτου Πυρηνικής Φυσικής και Στοιχειωδών Σωματιδίων (IN2P3) του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) κατά τα έτη 2002-2012. Επίσης, ήταν συντονιστής της κοινοπραξίας ASPERA (2006-2012), χρηματοδοτούμενης από την ΕΕ για τον προγραμματισμό των μεγάλων υποδομών αστροσωματιδιακής φυσικής, και πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας Αστροσωματιδιακής Φυσικής (APPEC) κατά την περίοδο 2012-2015.
Δίδαξε ως λέκτωρ και επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ως τακτικός καθηγητής στα Πανεπιστήμια της Λυών και του Παρισιού. Εργάστηκε στο Εθνικό Εργαστήριο Επιτάχυνσης Fermi στο Σικάγο των ΗΠΑ και στο CERN της Γενεύης.
Έχει στο ενεργητικό του περισσότερες από 300 επιστημονικές δημοσιεύσεις με θέματα σχετικά με τη φυσική στοιχειωδών σωματιδίων και την αστροσωματιδιακή φυσική, πολυάριθμες παρουσιάσεις σε διεθνή συνέδρια και διαλέξεις για το ευρύ κοινό σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες. Το 2000 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών για το έργο του σχετικά με την υπερσυμμετρία και το 2011 με το τίτλο «Chevalier de l’Ordre National du Merite» για τη συνεισφορά του στη θεσμική εδραίωση της Αστροσωματιδιακής Φυσικής.
Εκτός των άλλων, ενδιαφέρεται για τις σχέσεις τέχνης και επιστήμης. Έτσι, είναι μέλος της επιτροπής προσανατολισμού του Ιδρύματος Daniel & Nina Carasso, που χρηματοδοτεί δράσεις στα σύνορα τέχνης και επιστήμης, και έχει δημοσιεύσει δοκίμια για καλλιτεχνικές εκθέσεις και δρώμενα, όπως και για φιλοσοφικές εκδόσεις.
