Οι σύγχρονοι δορυφόροι μπορούν να παρατηρήσουν βυθίσεις και εξογκώματα στην επιφάνεια της Γης που υποδεικνύουν τα μονοπάτια των υπόγειων ρευμάτων μάγματος και τη θέση κρυμμένων ρηγμάτων, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην ηφαιστειολογία και την πιο ακριβή και έγκαιρη πρόβλεψη φυσικών καταστροφών.
Πολλές ηφαιστειακές απειλές δεν παρακολουθούνται επαρκώς επειδή τα ηφαίστεια είναι ανενεργά για αρκετό καιρό ή επειδή βρίσκονται σε αναπτυσσόμενες περιοχές του κόσμου. Άλλες φορές τα σήματα που εκπέμπονται δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν, όπως στην έκρηξη του Όρους Οντάκε στην Ιαπωνία το 2014, που έλαβε χώρα μετά από χρόνια ελάχιστης δραστηριότητας χωρίς προειδοποίηση, και κόστισε τη ζωή σε 63 άτομα.
Ραντάρ με ακρίβεια χιλιοστών
Μια συνολική εικόνα είναι τώρα δυνατή χάρις στο λεγόμενο συμβολομετρικό ραντάρ συνθετικής οπής (InSAR). Η μεθοδολογία αυτή αποτελείται από την τοποθέτηση ραντάρ σε δορυφόρους και τη χρήση συγκριτικών εικόνων με την πάροδο του χρόνου για την απεικόνιση της μέσης κίνησης της επιφάνειας της Γης. Αυτές οι μετρήσεις έχουν ακρίβεια χιλιοστών.
Στο παρελθόν, τα κενά μεταξύ των δορυφορικών μετρήσεων ήταν σημαντικά αλλά οι δύο δορυφόροι Sentinel-1 της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας είναι πλέον σε λειτουργία και προσφέρουν παγκόσμια κάλυψη συνεχών μετρήσεων InSAR.
Οι γεωλόγοι συνήθως μελετούν την κίνηση των τεκτονικών πλακών συνδέοντας συσκευές GPS σε πετρώματα για να παρακολουθήσουν τις επιφανειακές κινήσεις, ανιχνεύοντας δονήσεις με σεισμόμετρα και μετρώντας τις εκπομπές αερίων που σηματοδοτούν την κίνηση του μάγματος από κάτω, όπως το διοξείδιο του θείου. Αυτές οι παραδοσιακές μέθοδοι δίνουν μια περιορισμένη άποψη για ένα μικρό κλάσμα της γήινης επιφάνειας.
«Βλέπουν» κρυμμένες γραμμές ρηγμάτων
Οι δορυφόροι απέδειξαν τη χρησιμότητά τους για τη γεωλογία αφού οι επιστήμονες μπόρεσαν να χρησιμοποιήσουν εικόνες InSAR για να παρακολουθήσουν την ηφαιστειακή έκρηξη στην Ισλανδία το 2014 και το σεισμό μεγέθους 7,8 ρίχτερ στη Νέα Ζηλανδία. Και στις δύο περιπτώσεις, τα υπόγεια μονοπάτια που απεικονίστηκαν πριν από τα γεγονότα έδειξαν ότι οι γεωλογικοί κίνδυνοι ακολουθούν πιο πολύπλοκες αλληλεπιδράσεις με τεκτονικές πλάκες από ό,τι προηγουμένως φανταζόμασταν. Οι εικόνες InSAR μπορούν να μας βοηθήσουν να τις καταλάβουμε και να τις προβλέψουμε καλύτερα.
Οι εικόνες InSAR από τους δύο δορυφόρους είναι πιθανό να παρέχουν δεδομένα παραμόρφωσης της επιφάνειας για περίπου 40 σεισμούς ετησίως. Με αυτά τα πρόσθετα δεδομένα, οι επιστήμονες είναι πιθανό να ανακαλύψουν κρυμμένες γραμμές ρηγμάτων και να αναπτύξουν έναν αλγόριθμο για ανάλυση σε πραγματικό χρόνο για ένα καλύτερο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.
Οι γεωλόγοι χρησιμοποιούν επίσης εικόνες InSAR για την παρακολούθηση αργής κίνησης γης και λάσπης, που μπορούν να επιταχυνθεί ξαφνικά και να προκαλέσουν θανατηφόρες κατολισθήσεις.
Πηγή: Ναυτεμπορική
