Στον Έβρο και συγκεκριμένα στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) στο Φυλάκιο, θα βρίσκονται για τους επόμενους τέσσερις μήνες οι “Γιατροί Χωρίς Σύνορα”, ξεκινώντας ιατρική παρέμβαση για την κάλυψη των αυξανόμενων, όπως εκτιμούν, ιατρικών αναγκών μεταναστών και προσφύγων που διέρχονται τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
Η συντονίστρια της ομάδας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στον ακριτικό νομό, Ιφιγένεια Αναστασιάδη, δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε ιατρική παρέμβαση στην περιοχή του Έβρου όχι μόνο λόγω της αύξησης των προσφυγικών ροών στην περιοχή, αλλά κυρίως λόγω της απουσίας παροχής πρωτοβάθμιας ιατρικής περίθαλψης εδώ κι ένα χρόνο στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο. Μετά την αύξηση των ροών κατά τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έκαναν μια διερευνητική αποστολή για να αξιολογήσουν τις ιατρικές ανάγκες που υπήρχαν. Διαπιστώνοντας την απουσία ιατρικής κάλυψης (εκτός από τρεις νοσηλεύτριες) στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Φυλάκιο αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε μια επείγουσα παρέμβαση διαρκείας τεσσάρων μηνών, καλώντας ταυτόχρονα τις αρχές να υλοποιήσουν σχετικές δράσεις με σκοπό την ενίσχυση της ιατρικής φροντίδας γι’ αυτόν τον αυξανόμενο και ευάλωτο πληθυσμό».
Η έλλειψη, σύμφωνα με την κ. Αναστασιάδη, στελεχωμένου ιατρικού κλιμακίου στο ΚΥΤ «επιβάρυνε ιδιαίτερα και το σύστημα υγείας της περιοχής, λόγω των συνεχών παραπομπών στα οικεία Κέντρα Υγείας και νοσοκομεία. Η ανησυχία μας λοιπόν εδράζεται στη μη επαρκή πρόσβαση σε ποιοτική φροντίδα υγείας για τους νεοαφιχθέντες πρόσφυγες και μετανάστες αλλά και για τις πιο ευάλωτες ομάδες, όπως οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, οι έγκυες και τα άτομα με χρόνια νοσήματα».
Η ίδια διευκρινίζει ότι οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα «δεν κάνουμε κλινική αξιολόγηση. Η κλινική αξιολόγηση και η αξιολόγηση ευαλωτότητας είναι διαδικασίες που οφείλουν να γίνονται στο πλαίσιο της υποδοχής και της ταυτοποίησης από εξειδικευμένο προσωπικό… Με το νέο νόμο ασύλου (Μάιος 2018) οι διαδικασίες αυτές μπορούν να γίνονται μόνο από κρατικούς φορείς στελεχωμένους με εξειδικευμένο προσωπικό (γιατρούς, ψυχολόγους κ.α.) και φυσικά με την παρουσία διερμηνέων. Εμείς παρέχουμε πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και υπηρεσίες σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας σε μετανάστες και πρόσφυγες που δηλώνουν ότι χρειάζονται ιατρική βοήθεια».
Σημειώνει πως η ομάδα αποτελείται από γιατρό, μαία, υπεύθυνο προαγωγής υγείας και πολιτισμικούς διαμεσολαβητές και μπορεί «ο χρόνος παραμονής ορισμένων προσφύγων εκεί να είναι 24-48 ώρες, ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις (όπως για παράδειγμα ασυνόδευτοι ανήλικοι) που διαμένουν εκεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ανεξάρτητα όμως, από το διάστημα που παραμένει κάποιος στο ΚΥΤ στο Φυλάκιο μπορεί να λάβει την ιατρική φροντίδα που χρειάζεται από την ομάδα μας».
Σκιαγραφώντας τις πρώτες ημέρες της ιατρικής παρέμβασης των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στο ΚΥΤ Φυλακίου, η κ. Αναστασιάδη, σημειώνει: «μπορούμε να πούμε ότι δεν έχουν παρατηρηθεί ιδιαίτερα σοβαρά περιστατικά πέραν κάποιων χρόνιων ασθενειών».
Αναφορικά με τα περιστατικά που κλήθηκαν ν’ αντιμετωπίσουν, η πλειονότητα αυτών «αφορά παραμελημένα χρόνια νοσήματα, είτε επιπλοκές χρόνιων καταστάσεων που σχετίζονται με τη μετακίνηση. Έχουμε ασθενείς από χώρες προέλευσης στις οποίες τα συστήματα υγείας έχουν καταρρεύσει και οι οποίοι κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους δεν έχουν πρόσβαση σε οργανωμένο σύστημα υγείας . Κατ’ επέκταση, μία επιπλοκή δυνητικά προβλέψιμη (π.χ. υπογλυκαιμία σε ασθενή με διαβήτη) εμφανίζεται με αδικαιολογήτως αυξημένη συχνότητα. Δευτερευόντως, αντιμετωπίζουμε πληθώρα περιστατικών που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τις συνθήκες διαβίωσης των ασθενών, όπως τραύματα, δήγματα εντόμων, λοιμώξεις του αναπνευστικού. Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι ο πληθυσμός που διαμένει για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα στο κέντρο, παρουσιάζει συμπτωματολογία καταθλιπτικών ή αγχωδών διαταραχών».
Η συντονίστρια της ομάδας σημειώνει πως «υπάρχει ιατρική ομάδα στο Προαναχωρησιακό Κέντρο Φυλακίου που καλύπτει την πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και ως εκ τούτου εμείς δεν παρεμβαίνουμε εκεί».
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα πραγματοποίησαν ιατρικές παρεμβάσεις στην περιοχή του Έβρου κατά περιόδους από τον Αύγουστο του 2009, έως και την 1η Απριλίου του 2014. «Η ευρύτερη αντιμετώπιση νεοεισερχομένων στην Ελλάδα ήταν τότε εντελώς διαφορετική από τη σημερινή (π.χ. μακροχρόνια παραμονή στα κέντρα κράτησης) οπότε και η εικόνα που συναντάμε σήμερα άλλαξε σημαντικά» καταλήγει η κ. Αναστασιάδη.
