Μαύρη τρύπα 5 δισ. ευρώ καταγράφεται στον προϋπολογισμό των ασφαλιστικών ταμείων (2,5 δισ. το δίμηνο Μάρτιος – Μάιος 2020) λόγω των μέτρων αντιμετώπισης του κορωνοϊού.
Πιο συγκεκριμένα για τους μήνες Μάρτιο – Απρίλιο (45 μέρες) ο προϋπολογισμός καλείται να καλύψει ασφαλιστικές εισφορές ύψους 350 εκατ. ευρώ και για την επέκταση των μέτρων Μαΐου – Ιούνιου 700 εκατ. ευρώ. Ταυτόχρονα με 800 εκατ. ευρώ τα ταμεία των αυτοαπασχολουμένων (ΟΑΕΕ – ΕΤΑΑ) λόγω της έκπτωσης 25% στις εισφορές.
Την ίδια ώρα, σύμφωνα με ειδικούς, περίπου 2 δισ. ευρώ από μείωση εσόδων θα κοστίσει η αύξηση της ανεργίας κατά 4%, εφόσον από το 16,5% πάει στο 21%. Αν σε αυτό συνυπολογίσει κάποιος και τις εισφορές Φεβρουαρίου, οι οποίες δείχνουν μείωση της τάξεως του 10% με 12% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019, τότε τα ταμεία είναι σε κακή κατάσταση.
Για το πρώτο διάστημα της κρίσης, πάντως, υπάρχει η διαβεβαίωση ότι το έλλειμμα στα έσοδα του ασφαλιστικού θα καλυφθεί από το κράτος. Ωστόσο τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης προς εργαζομένους και επιχειρήσεις φαίνεται να ξεπερνούν τους τρεις μήνες, με αποτέλεσμα το κόστος που θα πρέπει να καταβάλει το Δημόσιο προς τον e-ΕΦΚΑ να ξεπερνά τα 2,5 δισ. ευρώ.
Στο ποσό αυτό προστίθενται και τα νέα μέτρα λόγω κορωνοϊού, καθώς το Δημόσιο θα καλύπτει ένα μέρος – και συγκεκριμένα το 40% έως 60% – της διαφοράς του μισθού που θα δίνει ο εργοδότης στον εργαζόμενο ταυτόχρονα με τις ασφαλιστικές εισφορές.
Είναι φανερό ότι η μαύρη τρύπα των ταμείων θα μεγαλώσει κι άλλο, αφού τα έσοδα του ασφαλιστικού οργανισμού δεν πρόκειται να βελτιωθούν, λόγω των αναστολών πληρωμών εισφορών μέχρι και τον Οκτώβριο του 2020.
Οι πηγές του κακού
Παράλληλα με τις αναστολές των συμβάσεων εργασίας – όπου χρειάζεται παράταση λόγω της πανδημίας – μπορεί να εφαρμόζεται και το μέτρο της ενδοομιλικής μεταφοράς εργαζομένων, που αφορά επίσης επιχειρήσεις που πλήττονται βάσει ΚΑΔ και για όσο χρόνο πλήττονται.
Την ίδια ώρα στον ΕΦΚΑ, εκτός από το πάγωμα των εισπράξεών του, διαπιστώνεται και φρένο στις πληρωμές ληξιπρόθεσμων χρεών προς τον Οργανισμό, μέσω των ρυθμίσεων, γεγονός που διόγκωσε τα ληξιπρόθεσμα χρέη στο πρώτο τρίμηνο του 2020 κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα το σύνολο των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020 διαμορφώθηκε στα 36.315 εκατ. ευρώ, δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 932 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, ενώ οι κύριες οφειλές αυξήθηκαν κατά 559,7 εκατ. ευρώ.
Η αύξηση των συνολικών οφειλών οφείλεται στις νέες εντάξεις οφειλετών (95,6 εκατ. ευρώ), καθώς και σε νέες οφειλές και στην αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ.
Επίσης αύξηση παρουσίασε ο αριθμός των οφειλετών κατά 10.333 σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με αποτέλεσμα ο συνολικός αριθμός των μητρώων με οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία να διαμορφώνεται στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020 σε 2.017.640 μητρώα.
Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης των οφειλετών (κατά 9.529) προέρχεται από την κατηγορία οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, ενώ μείωση κατά 8.067 παρουσιάζει ο αριθμός των μητρώων που αφορά οφειλές μέχρι 500 ευρώ.
Σε ετήσια βάση παρατηρείται αύξηση στις συνολικές οφειλές κατά περίπου 957 εκατ. ευρώ. Ωστόσο η εν λόγω μεταβολή οφείλεται κατά κύριο λόγο στην αύξηση των πρόσθετων τελών (κατά 762 εκατ. ευρώ), καθώς οι κύριες οφειλές αυξήθηκαν κατά 195 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικότερα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ, στην οποία καταγράφεται το μεγαλύτερο μέρος (59%) των μητρώων, παρατηρείται η μεγαλύτερη αύξηση κύριων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία (κατά 1.391,2 εκατ. ευρώ).
Αντίθετα, στην κατηγορία οφειλής μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, στην οποία συγκεντρώνεται περίπου το μισό από το σύνολο των κύριων οφειλών (45%), διαπιστώνεται μείωση του ύψους των κύριων οφειλών (κατά 1.639,4 εκατ. ευρώ).
