Την Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ – Δήμητρα εγκαινίασε σήμερα στη Θεσσαλονίκη ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου, η οποία περιέχει 270 ποικιλίες αμπέλου, 800 οπωροφόρων δέντρων και περισσότερα από 14.000 είδη ετήσιων παραδοσιακών ποικιλιών και των συγγενών αυτοφυών ειδών τους.
Ο υπουργός χαρακτήρισε την τράπεζα «κιβωτό» του ελληνικού πολλαπλασιαστικού υλικού και τόνισε ότι η Ελλάδα, σε παγκόσμιο επίπεδο, αποτελεί την τρίτη χώρα σε βιοποικιλότητα. Ο υπουργός επισήμανε ότι το 22,2% της παγκόσμιας σποροπαραγωγής προέρχεται από την Ελλάδα, γεγονός που μπορεί να την καταστήσει βασικό παίκτη σε παγκόσμιο επίπεδο, «φρενάροντας» μάλιστα τον μεγαλύτερο παραγωγό σπόρων στον κόσμο, που κατέχει μερίδιο αγοράς πάνω από 20% και με την τάση να είναι όλο και περισσότερο προς την μονοπώληση.
«Η χώρα μας διαθέτει ένα πλούτο φυτογενετικών πόρων, μια κληρονομιά που αναμένει τη συστηματική και αειφόρο αξιοποίησή της», υπογράμμισε ο κ. Αποστόλου, εκφράζοντας την αμέριστη στήριξη του υπουργείου στις προσπάθειες των επιστημόνων και ερευνητών της Τράπεζα Διατήρησης Γενετικού Υλικού του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ – Δήμητρα. Υπογράμμισε, δε, ότι μετά από δέκα χρόνια αδράνειας «επιτέλους η Τράπεζα αποκτά σάρκα και οστά» και δεσμεύτηκε για περαιτέρω χρηματοδότησή της, μέσω κοινοτικών και εθνικών προγραμμάτων. «Η προστασία των φυτογενετικών πόρων είναι σήμερα ιδιαίτερης σημασίας, ενόψει των κλιματικών αλλαγών και της αύξησης του ανθρώπινου πληθυσμού, για τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την ενίσχυση της γεωργίας σε παγκόσμια κλίμακα», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Κατά την ομιλία του, πριν τη συμβολική φύτευση του δέντρου ελιάς, αλλά και το κόψιμο της κόκκινης κορδέλας με τον Αναπληρωτή υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ιωάννη Τσιρώνη, ο κ. Αποστόλου, σημείωσε ότι οι τράπεζες γενετικού υλικού στοχεύουν στη διατήρηση γενετικού υλικού φυτών και στη βιωσιμότητά τους, «γιατί – όπως είπε – το ενδογενές αυτό γενετικό υλικό, αυτονόητα προσαρμοσμένο στις τοπικές συνθήκες, θα είναι διαθέσιμο για αναπαραγωγή είτε σε περιπτώσεις δύσκολων συνθηκών και σημερινών ή μελλοντικών αναγκών».
Συμπλήρωσε, ότι ακόμη και μόνο η διατήρηση καλλιεργειών που κινδυνεύουν να χαθούν λόγω αντικατάστασής τους από καινούργιες πιο αποδοτικές, ή για τη διατήρηση κάποιου αγρονομικού χαρακτηριστικού ενός φυτού, που στην ουσία τους αποτελούν εθνικό πλούτο, σε σύνδεση με την ιστορία και τον πολιτισμό, η λειτουργία των τραπεζών αυτών είναι “επιτακτική”.
«Επί της ουσίας οι τράπεζες γενετικού υλικού, αποτελούν μια θεσμική αντιπρόταση στην κυρίαρχη τάση, μια ρωγμή στην απόδοση των σπόρων από το νομικό σύστημα στον ιδιωτικό τομέα, για να διατηρήσουμε τη βιοποικιλότητα και να πετύχουμε την επισιτιστική ασφάλεια με προσαρμογή της γεωργίας στην επερχόμενη κλιματική αλλαγή», είπε χαρακτηριστικά. Επισήμανε ότι η λειτουργία της Τράπεζας Γενετικού Υλικού, με διεθνείς προδιαγραφές στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, αποτελεί διακηρυγμένη προτεραιότητα του υπουργείου, με σκοπό τη συλλογή, διάσωση, διατήρηση και προστασία των φυτογενετικών πόρων της χώρας, την καλλιέργεια και αξιολόγησή τους και τη δημιουργία ενιαίας βάσης δεδομένων φυτικών ειδών.
Αναφερόμενος στις πρώτες άμεσες δράσεις που πρέπει να υλοποιηθούν, όπως είπε, αφορούν την επισκευή και συντήρηση του κτιρίου και του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού, καθώς και την ολοκλήρωση των υπολειπόμενων εγκαταστάσεων που παρέμειναν έωλες στη φθορά του χρόνου. Ακολούθως θα γίνουν: η μεταστέγαση των συλλογών στους ψυκτικούς θαλάμους στο νέο κτίριο, η λειτουργία των εργαστηρίων και των κλωβών απομόνωσης, για να καταστεί δυνατή η ανανέωση, αξιολόγηση και αξιοποίηση του διατηρουμένου γενετικού υλικού, καθώς και η αγορά του απαραίτητου εξοπλισμού, ώστε να καταστεί δυνατή και η εύρυθμη λειτουργία της.
Ο πρόεδρος του ΕΛΓΟ – Δήμητρα, Γιώργος Καρέτσος, στο χαιρετισμό του αναφέρθηκε στη στήριξη του υπουργείου, με την οποία, όπως είπε, «έτρεξαν» τάχιστα οι απαιτούμενες διαδικασίες και άρθηκαν εμπόδια. Η τακτική ερευνήτρια – διευθύντρια του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτικών Πόρων, Δρ. Ελένη Μαλούπα, επισήμανε ότι στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα πανελλαδικό δίκτυο, με τη σύνδεση της τράπεζας, με όλα τα σχετικά κέντρα στην χώρα μας, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Υπογραμμίζεται, ότι η τελετή εγκαινίων της Τράπεζας Διατήρησης Γενετικού Υλικού, του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων, ξεκίνησε με καθυστέρηση μιας ώρας, λόγω της έλευσης στο χώρο, αγροτοκτηνοτρόφων από περιοχές του νομού Χαλκιδικής, οι οποίοι με τρακτέρ και αγροτικά οχήματα κατέλαβαν την είσοδο του κτιρίου, διαμαρτυρόμενοι για την κυβερνητική πολιτική. Οι διαδηλωτές αγρότες και κτηνοτρόφοι έμειναν στο σημείο για 40 περίπου λεπτά και στη συνέχεια αναχώρησαν με κατεύθυνση την πλατεία ΧΑΝΘ στην «καρδιά» της Θεσσαλονίκης, όπου συμμετείχαν στο συλλαλητήριο της Συντονιστικής Επιτροπής Αγροτών Ελλάδας, με αφορμή τα εγκαίνια της 27ης Agrotica, από τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Κατά την επίσκεψή του στο Κέντρο Οργανικών και Εκτυπωμένων Ηλεκτρονικών στη Θέρμη Θεσσαλονίκης, ο κ. Αποστόλου αφού ξεναγήθηκε και ενημερώθηκε για τις δραστηριότητές του από τον υπεύθυνο του Κέντρου και διευθυντή του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας ΑΠΘ, Στέργιο Λογοθετίδη, δήλωσε: “Η έρευνα που γίνεται στο κέντρο είναι εντυπωσιακή. Το ζητούμενο βέβαια, είναι να δούμε πώς αυτή η έρευνα θα βρει εφαρμογή στον πρωτογενή τομέα, που ένα από τα μεγάλα του προβλήματα είναι το υψηλό κόστος παραγωγής”.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι “η έρευνα που γίνεται στο Κέντρο, παράγει αποτελέσματα σε επίπεδο παραγωγής ενέργειας σε σχέση ιδιαίτερα με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, συμβάλλοντας έτσι αποτελεσματικά στη μείωση κόστους, απο άλλες πηγές”.
Στο πλαίσιο αυτό, υπογραμμίζοντας τη θετική δουλειά που γίνεται στο Κέντρο Οργανικών και Εκτυπωμένων Ηλεκτρονικών, ο κ. Αποστόλου είπε: “Είμαστε εδώ. Θα παρακολουθούμε τη δουλειά σας και πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή, στην εφαρμογή της, αυτή η έρευνα που παράγετε, θα μας δώσει τη δυνατότητα μέσα απο δράσεις και μέτρα του προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, να την εντάξουμε και να την ενισχύσουμε, ώστε να βρει ο κόσμος του πρωτογενούς τομέα έναν φορέα που θα τον βοηθήσει στην κατεύθυνση μείωσης του κόστους ενέργειας”.
Από την πλευρά του ο διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας ΑΠΘ και υπεύθυνος του Κέντρου, Στέργιος Λογοθετίδης, ενημερώνοντας τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για το έργο που γίνεται στις εγκαταστάσεις του κέντρου, τόνισε μεταξύ άλλων ότι μέσα στο 2019 θα βγει σε μαζική παραγωγή ένα “νανο-φωτοβολταϊκό” βάρους 500 γραμμαρίων, έναντι των 22-23 κιλών που έχουν τα ογκώδη φωτοβολταϊκά συστήματα, και αυτό θα μπορεί να τοποθετηθεί -μεταξύ άλλων-σε θερμοκήπια, καντίνες, κτηνοτροφικές μονάδες και beach bar, εξασφαλίζοντας για τον χρήστη μείωση του κόστους ενέργειας. “Δύο τ.μ αυτών των νανοφωτοβολταϊκών, μπορούν να παράξουν ενέργεια για την ψύξη δύο ψυγείων 200 λίτρων έκαστο” είπε χαρακτηριστικά, τονίζοντας ότι “ναι μεν τώρα η απόκτησή τους είναι ακριβή, αλλά όταν θα βγει στη μαζική παραγωγή η τιμή τους θα είναι ανταγωνιστική”.
