Δημήτρια της πόλης, Δημήτρια της παράδοσης και της κληρονομιάς της, αλλά και Δημήτρια του Μέλλοντος, τα “53α Δημήτρια” – η κορυφαία πολιτιστική διοργάνωση της Θεσσαλονίκης “βυζαντινόθεν”- “ζουμάρει” στην πόλη και τους δημιουργούς της, αξιοποιεί και τιμά το παρελθόν και οραματίζεται το μέλλον.
Με περισσότερες από 70 εκδηλώσεις (20 εικαστικά, 14 μουσικές, 19 θεατρικές , τρεις χορού, μια κινηματογράφου, δύο συνέδρια , δύο workshops, 10 showcases θεάτρου , πέντε παράλληλες εκδηλώσεις και δύο πάρτι (για την έναρξη στις 29 Σεπτεμβρίου και τη λήξη στις 21 Οκτωβρίουμ, στο Λιμάνι και το θέατρο της ΕΜΣ αντίστοιχα) τα 53α Δημήτρια έχουν και φέτος προϋπολογισμό 440.000 ευρώ ( τον ίδιο με την περσινή διοργάνωση) και σειρά συνεργασιών με τοπικούς φορείς και με χώρους πολιτισμού.
“Δ- 53” “Future-Heritage” με …αμφί-βολα και αμφίρροπα βέλη μεταξύ τους, είναι εξάλλου και το “μότο” -το σήμα- της φετινής διοργάνωσης, όπου ανάμεσα στις “πέτρες” του παρελθόντος αλλά και από τα “σπλάχνα” τους “γεννιούνται” οι πολιτισμικές δράσεις του παρόντος και του μέλλοντος.
“Το πρόγραμμα είναι ακόμα πιο “σφιχτό” ημερομηνιών, στοχεύει όμως στην ανάδειξη της σύγχρονης έκφρασης πολιτισμού, στην ένταξη της πόλης στο χάρτη των διεθνών φεστιβάλ» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιδήμαρχος Πολιτισμού στο Δήμο Θεσσαλονίκης και γενική υπεύθυνη της διοργάνωσης των Δημητρίων, ‘Ελλη Χρυσίδου.
“Το τελευταίο διάστημα υπάρχει έντονος προβληματισμός, ο οποίος νομίζω μας έκανε σοφότερους μέσα από τα ερωτήματα που έθεσε. “Είναι ορθή η θεώρηση και η φιλοσοφία μας γύρω από τα Δημήτρια;”. “Ποια ταυτότητα αρμόζει στη σημαντικότερη και πιο πολυσυλλεκτική διοργάνωση της πόλης;”.Όποια απάντηση κι αν δώσει κανείς, η Θεσσαλονίκη αξίζει τον διάλογο, αξίζει την όσμωση, αξίζει την εξωστρέφεια και την ενθύμηση της ιστορίας της” σημειώνει στο χαιρετισμό του ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης , ενώ η κ.Χρυσίδου συμπληρώνει πως “σε μία πόλη με παρούσα και ζωντανή μνήμη, με ευαίσθητα αντανακλαστικά, αυθόρμητη, ανθρωποκεντρική, με αγωνία για το παρόν αλλά και απείθαρχη, ο πολιτισμός είναι το όχημα για την ανατροπή για την προβολή της στον χρόνο”.
Στο φετινό πρόγραμμα συμπεριλαμβάνονται: εναρκτήρια και εμβληματική των εκδηλώσεων συναυλία στα Συμμαχικά Νεκροταφεία Ζέιντελικ, όπου αναπαύονται περισσότεροι από 20.000 στρατιώτες, του λεγόμενου “ανατολικού μετώπου” στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το μεσημέρι (στις 12.00) του Σαββάτου 29 Σεπτεμβρίου. Επίσης, ημερίδα για τα κοινωνικά κινήματα που “άλλαξαν” τον κόσμο ή …τη θέαση του κόσμου από τον …κόσμο, την Κυριακή 30 Σεπτεμβρίου στο ΜΜΣΤ, μεγάλη έκθεση για την “Κληρονομιά” του συλλέκτη – δωρητή Αλέξανδρου Ιόλα ( 1907-1987) στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης που ιδρύθηκε χάρη και στη μεγάλη δωρεά του (απο τις 6 Οκτωβρίου ως τις 20 Ιανουαρίου 2019), projects, performances, εκθέσεις και εκδηλώσεις στη Ροτόντα, το Μέγαρο Μουσικής, τα κτίρια του ΚΘΒΕ , στο Αλατζά Ιμαρέτ, στο Δημοτικό Θέατρο “Ανετον”, στο λιμάνι, στα Σφαγεία, στο Βαφοπούλειο και το Γενί Τζαμί.
Στο πλαίσιο των Δημητρίων διοργανώνεται φέτος ένα νέο τμήμα, που αφορά την τέχνη του θεάτρου και την προώθηση νέων θεατρικών παραστάσεων σε θεατρικές διοργανώσεις του εξωτερικού (φεστιβαλ κ.α). Στο πρώτο θεατρικό showcase (απο τις 5-11 Οκτωβρίου) θα παρευρεθούν θεατρικοί “πράκτορες’ απ όλο τον κόσμο προκειμένου να επιλέξουν και να εξάγουν το ελληνικό θέατρο σε θεατρικές διοργανώσεις ανά τον κόσμο.
Ο πύργος της …αλύσεως (της αλυσίδας) ή του Τριγωνίου
Η επίσημη παρουσίαση του προγράμματος των 53ων Δημητρίων γίνεται απόψε στον Πύργο του Τριγωνίου στην Ανω Πόλη- στο σημείο με την ομορφότερη θέα της πόλης απο ψηλά. Τα προηγούμενα χρόνια η διοίκηση του διοργανωτή των Δημητρίων, Δήμου Θεσσαλονίκης, είχε επιλέξει άλλα εμβληματικά σημεία της πόλης για την παρουσίαση του προγράμματος του ιστορικού φεστιβαλ, όπως …από θαλάσσης (μέσα σε καραβάκι), στα …έγκατα της πόλης και της ιστορίας της (σε εναν υπο κατασκευή σταθμό του μετρό), στη…σέντρα (στο Καυτατζόγλειο γήπεδο) κ.α. Φέτος επελέγη ο πύργος…
Άγνωστος εν πολλοίς στους Θεσσαλονικείς, “κληρονομιά” της πόλης από την Οθωμανική περίοδο, ο πύργος φέρεται πως κατασκευάστηκε μετά την κατάληψη της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, το 1430 -αν και δεν έχει εντοπισθεί “κτητορική επιγραφή”- για πρόσθετους οχυρωματικούς λόγους, καθώς και οι ίδιοι οι Οθωμανοί φέρεται σύμφωνα με τις πηγές της εποχής να εισήλθαν και να “άλωσαν” την πόλη (στα 1430), από την ευάλωτη βορειοανατολική γωνία των τειχών.
Ο πύργος έχει διάμετρο στη βάση του 24 μέτρων (όσο ανεβαίνει μειώνεται) και μέγιστο ύψος 22 μέτρων.
Στις ιστορικές πηγές συναντάται ως Τζιντζιρλή-Κουλέ (Πύργος της Αλυσίδας) ή Κουσακλή-Κουλέ (Ζωσμένος Πύργος). Κι αυτό γιατί το κύριο γνώρισμα του είναι η ύπαρξη λίθινου κοσμήτη (διακοσμητική ταινία), που περιβάλλει τον κορμό του Πύργου σαν αλυσίδα.
Ο κυλινδρικός πύργος της βορειοανατολικής γωνίας των τειχών της Θεσσαλονίκης, μαζί με τον Λευκό Πύργο και τον Πύργο του Βαρδαρίου, αποτελούσαν τα ισχυρότερα οχυρά που έφτιαξαν οι Τούρκοι, προκειμένου να ενισχύσουν κρίσιμα σημεία της βυζαντινής οχύρωσης. Το εσωτερικό του έχει τρία πυροβολεία, με τα οποία ήλεγχαν ανατολικά και βόρεια την πόλη. Σήμερα επιστήμονες θεωρούν ότι ο πραγματικός πύργος του Τριγωνίου ήταν παραπλεύρως του υπάρχοντος Πύργου και δεν σώζεται, εκτός από τις περιμετρικές του τοιχοποιίες, οι οποίες φέρουν μεγάλες θύρες που συνδέουν την Άνω Πόλη με την Ακρόπολη. Το κτίσμα αυτό είχε τριγωνική κάτοψη , και γιαυτό αποκαλούνταν Πύργος του Τριγωνίου.
Μετά τον 18ο αιώνα ο πύργος,λόγω της οχυρής δόμησής του, χρησίμευε για την αποθήκευση πυρίτιδας και όπλων. Από τον Β΄ Παγκόσμιο που χρησιμοποιήθηκε ως ασφαλής χώρος στους βομβαρδισμούς, δεκαετίες ολόκληρες έμενε αναξιοποίητος με μόνη εξαίρεση τη ρίψη κανονιοβολισμών στις εθνικές γιορτές. Οι σεισμοί του 1978 “έπληξαν” ολοσχερώς το οικοδόμημα. Οι εργασίες αναστήλωσης διήρκησαν από το 1993-1995.
Ο Πύργος παρέμεινε κλειστός, και μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο “άνοιξε” -και μάλιστα χωρίς εισιτήριο (λόγω έλλειψης ικανού αριθμού φυλάκων αλλά και συνθηκών ασφαλείας για το ταμείο του μνημείου) για τους επισκέπτες που -σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης- είναι στη συντριπτική πλειονότητα ξένοι τουρίστες με …πολυπληθέστερους τους Τούρκους (υπερτερούν ως επισκέπτες σ όλα τα μουσουλμανικά και οθωμανικής περιόδου μνημεία όπως το Επταπύργιο κ.α μνημεία κυρίως της Άνω Πόλης).
Ο πύργος της Αλύσεως είναι πλέον ανοιχτός για τους επισκέπτες καθημερινά (από Τρίτη έως Παρασκευή) από τις 9.00-15.00.
ΑΠΕ
