Τα τελευταία χρόνια, πολλοί αναζητούμε πληροφορίες για την ψυχολογική κούραση, τα συμπτώματά και τους τρόπους αντιμετώπισής της.
Το συγκεκριμένο είδος κόπωσης καταβάλλει συνεχώς όλο και μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων.
Νιώθεις πως έχεις κουραστεί ψυχικά; Είσαι συνεχώς πεσμένος ακόμη και μετά από έναν πλήρη βραδινό ύπνο; Μήπως η απαισιοδοξία σου έχει νικήσει κάθε στάλα αισιοδοξίας; Ή αρρωσταίνεις συχνά και ψάχνεις τις αιτίες στο σώμα σου;
Πολλές φορές πίσω από όλα αυτά, όπως και από άλλα συμπτώματα που θα δούμε παρακάτω, κρύβεται η συναισθηματική ή ψυχολογική κούραση, που σπάνια σκεφτόμαστε.
Αν προβληματίζεσαι για το αν είσαι ψυχολογικά κουρασμένος, συνέχισε να διαβάζεις, για να το διαπιστώσεις. Αν πάλι το έχεις ήδη συνειδητοποιήσει, έχεις κάνει το πρώτο σημαντικό βήμα. Το επόμενο, μετά τη συνειδητοποίηση, είναι η αντιμετώπιση.
Πάμε, λοιπόν, να δούμε τι είναι η ψυχολογική κούραση, τα συμπτώματά της, καθώς και πώς μπορείς να πετύχεις τη συναισθηματική ξεκούραση.
Τι είναι η ψυχολογική κούραση;
Ως ψυχολογική ή συναισθηματική κούραση ορίζεται μία δυσάρεστη ψυχολογική κατάσταση που είναι το αποτέλεσμα συσσωρευμένης πίεσης από την προσωπική ζωή, έλλειψης ισορροπίας μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, ενώ οι πολλές υποχωρήσεις φαίνεται να οφείλονται κι αυτές για το αίσθημα ψυχικής φθοράς του ατόμου.
Ο άνθρωπος δε νιώθει ευχαριστημένος με τη ζωή του, καθώς κάνει συνεχώς πίσω και δεν βλέπει τις προσωπικές του επιθυμίες να εκπληρώνονται. Όλη αυτή η κατάσταση κουράζει σταδιακά το πνεύμα και την ψυχή μας, με αποτέλεσμα να χάνουμε χρόνο με τον χρόνο όλα μας τα ψυχικά αποθέματα.
Καθώς τα συναισθήματα συνδέονται με το νευρικό μας σύστημα και έτσι με τα ζωτικά όργανα – άρα με το σώμα-, οι συνέπειες της ψυχολογικής κούρασης είναι – πέρα από πεσμένη διάθεση, μείωση της αποδοτικότητας και αίσθηση της απώλειας ελέγχου της ζωής μας – διάφορα ψυχοσωματικά συμπτώματα, όπως πονοκέφαλοι, χαμηλή ενέργεια σε συνδυασμό με υπερδιέγερση, συναισθηματική πείνα, κ.ά.
Πώς μπορείς να καταλάβεις την ψυχολογική κούραση;
Τι γίνεται πραγματικά μέσα σου όταν κουράζεσαι; Αν δεν καταλάβουμε τι συμβαίνει μέσα μας, δεν έχουμε τη δύναμη να το αλλάξουμε.
Βάζοντας όρια μπορούμε εύκολα να βρούμε ξανά την ισορροπία μας, ώστε να μην εξαντλούμαστε ψυχικά.
Αναρωτήσου τι είναι αυτό που σου αφαιρεί ψυχική ενέργεια;
Πότε νιώθεις ότι ξεπερνάς τα όρια σου σε βαθμό που σε βλάπτει; Υπάρχει κάποια συνήθεια που θεωρείς ότι σου προκαλεί ψυχική κούραση ή την αυξάνει;
Ποια συνήθεια μπορεί να είναι αυτή;
Για παράδειγμα:
Μπορεί να συνηθίζεις ασυνείδητα να μιλάς με αρνητικότητα χρησιμοποιώντας μη θετικές λέξεις και τρόπο έκφρασης. Εδώ μιλάμε για τον λεγόμενο νευρογλωσσικό προγραμματισμό, μια τεχνική αυτοβελτίωσης, που πολλοί από εσάς γνωρίζετε τι είναι.
Ή μπορεί να συνηθίζεις να μη λες ποτέ όχι, ό,τι κι αν σου ζητάνε, με στόχο να ικανοποιήσεις όλους τους γύρω σου εκτός από εσένα.
Συμπτώματα ψυχολογικής κούρασης
Η υπερβολική και χωρίς όρια σωματική ή ψυχολογική κόπωση, το συνεχές άγχος, τα deadlines των σύγχρονων εργαζομένων, οι γρήγοροι ρυθμοί ζωής, ο καταιγισμός αρνητικών ειδήσεων από τα Μ.Μ.Ε. είναι μόνο κάποιοι από τους λόγους οι οποίοι προκαλούν ψυχική εξάντληση.
Πάμε να δούμε αμέσως κάποια συνηθισμένα συμπτώματα ψυχολογικής κούρασης, ώστε να μπορείς να την αναγνωρίσεις ακόμη πιο εύκολα.
Αρνητικότητα
Σκέφτεσαι πάντα το πιο αρνητικό σενάριο; Η αυτοπεποίθηση συνήθως πέφτει κατακόρυφα, όταν ο νους έχει υπερφορτωθεί με πολλά.
Αίσθημα Ματαίωσης – Ανικανοποίητου
Όταν ο άνθρωπος κουράζεται συναισθηματικά, νιώθει συχνά ότι ματαιώνονται τα όνειρα και οι επιθυμίες του, ενώ τίποτα δεν τον ικανοποιεί από τη ζωή που έχει τη δεδομένη χρονική περίοδο.
Έλλειψη Κινήτρων
Δε βρίσκεις πια ενδιαφέρον σε πράγματα που παλαιότερα σου άρεσαν; Ή μήπως απλά υπάρχεις χωρίς να έχεις όρεξη για ζωή;
Απομόνωση
Ένα σύμπτωμα της ψυχολογικής κόπωσης είναι η έντονη επιθυμία μας να καθόμαστε μόνοι στο σπίτι χωρίς να κάνουμε κάτι ιδιαίτερο. Ο λόγος είναι πως πιστεύουμε ότι αυτό θα μας ξεκουράσει και απορρίπτουμε αμέσως προτάσεις εξόδου ή συνάντησης με φίλους.
Ατονία – Μόνιμη Κούραση
Νιώθεις συνεχώς ατονία και έλλειψη ενέργειας; Δεν ξεκουράζεσαι με τον βραδινό ύπνο, όσες ώρες κι αν κοιμηθείς; Αν αισθάνεσαι συνεχώς κουρασμένος, τότε πρέπει να εξετάσεις το ενδεχόμενο της συναισθηματικής κούρασης σοβαρά.
Σωματικές – Εγκεφαλικές Επιπτώσεις
Έχεις πόνους στο σώμα, πιασίματα ή βλέπεις το δέρμα σου να γίνεται θαμπό και να γερνάει;
Ακόμη, η αϋπνία, η δυσκολία συγκέντρωσης και διαχείρισης των συναισθημάτων, τα πολλά νεύρα ή ο συχνός θυμός είναι κάποια από τα συνηθισμένα συμπτώματα ψυχολογικής κούρασης.
Τρόποι αντιμετώπισης ψυχολογικής κούρασης – Πώς μπορείς να εκτονώνεσαι συναισθηματικά
Αυτοπαρατήρηση
Παρατήρησε τον εαυτό σου, ώστε να δεις πού ακριβώς εντοπίζεται το πρόβλημα και να μπορέσεις να το χτυπήσεις στη ρίζα του.
Βρες τους παράγοντες που σε κουράζουν μέσα στην καθημερινότητα με το να κάνεις ένα βήμα πίσω κάθε φορά που νιώθεις ότι κάτι σε κουράζει.
Αναρωτήσου πώς λειτούργησες εσύ μετά από αυτό το γεγονός, αν συμπεριφέρθηκες με σεβασμό στα προσωπικά σου όρια ή τα ξεπέρασες. Σκέψου πώς θα αντιμετώπιζες τη συγκεκριμένη κατάσταση, αν ήσουν πραγματικά ξεκούραστος και αισιόδοξος και κάνε τη σύγκριση έχοντας αυτό στον νου.
Έτσι θα μπορέσεις να… “σε ελέγχεις” και να σε “διορθώνεις” καλύτερα με στόχο να επανέλθεις, ενώ θα μειώσεις και θα απομακρύνεις σταδιακά τους παράγοντες που σε φθείρουν.
Γράψε τα συναισθήματά σου στο χαρτί
Μια τεχνική που βοηθάει πολύ κόσμο, μειώνει την αρνητικότητα και δεν είναι καθόλου δύσκολη, αρκεί να την ξεκινήσουμε.
Πριν ολοκληρωθεί η μέρα και ξαπλώσεις για τον βραδινό ύπνο, γράψε σε ένα τετράδιο ή στο ημερολόγιό σου τα συναισθήματα της μέρας που πέρασε. Άκουσε την ψυχή σου, συνδέσου με τον συναισθηματικό σου κόσμο και απελευθερώσου. Το πρωί της επόμενης μέρας θα είσαι σίγουρα πιο ξεκούραστος πνευματικά.
Έτσι, θα μπορέσεις να σε φροντίσεις καλύτερα, να αγκαλιάσεις όσα νιώθεις και να προσπαθήσεις να αλλάξεις ό,τι δε σου αρέσει.
Το λάθος που κάνουμε οι περισσότεροι είναι να μην ερχόμαστε σε επαφή με τον εσωτερικό μας κόσμο και να συσσωρεύουμε συναισθήματα, που μια μέρα θα βγουν στην επιφάνεια με τον πιο άσχημο τρόπο και δυστυχώς τότε, θα είναι αργά πολύ πιο δύσκολο να τα διαχειριστούμε.
Κάνε διαλογισμό
Ο διαλογισμός μας ενώνει ουσιαστικά με τον εαυτό μας. Βοηθά στην αποβολή άγχους, στην καλύτερη ποιότητα ύπνου, στην ανακούφιση από συμπτώματα χρόνιου πόνου, στην υγεία του εγκεφάλου και στη γενικότερη ευεξία.
Αν βάλεις τον διαλογισμό στο πρόγραμμά σου, σίγουρα, η βαθύτερη επίγνωση των συναισθημάτων σου θα βοηθήσει στο να αποβάλλεις την ψυχολογική κόπωση.
Αν αναρωτιέσαι τι είναι ο διαλογισμός και πώς να ξεκινήσεις, διάβασε το σχετικό μας άρθρο.
Εξασφάλισε προσωπικό ποιοτικό χρόνο
Πολλές φορές παραπονιόμαστε ότι δεν έχουμε όσο χρόνο θέλουμε κάθε μέρα και ότι δεν προλαβαίνουμε να βρούμε χρόνο για τον εαυτό μας. Κι όμως. Αν θέλουμε, όλα τα μπορούμε.
Μείωσε τον χρόνο που περνάς στις μπλε οθόνες, δηλαδή σε κινητό, tablet, laptop, στην τηλεόραση ή σε άλλες μη ποιοτικές μηχανικές δραστηριότητες που ενισχύουν την αδράνεια.
Εξοικονόμησε χρόνο για σένα.
Ξύπνα λίγο νωρίτερα από το συνηθισμένο, μισή ή μια ώρα, κάνε έναν πρωινό περίπατο, πιες τον καφέ σου με την ησυχία σου, βάλε τη μουσική που σου αρέσει, απόλαυσε την ετοιμασία πριν φύγεις από το σπίτι και επένδυσε έτσι στον εαυτό σου.
Η αυτοφροντίδα, η εκτόνωση και η έκφραση του εαυτού μας, το selfloving έχει γίνει πια, στον 21ο αιώνα, αναγκαίο για την εξασφάλιση της ψυχικής και κατά συνέπεια, σωματικής υγείας.
Βοήθησε το σώμα σου να αποβάλλει το συναίσθημα
Το συναίσθημα σωματοποιείται, όπως είπαμε και πιο πάνω. Επομένως είναι συχνό άτομα με ψυχική κούραση να εμφανίζουν μυικούς πόνους. Σημεία που πλήττονται συχνά είναι ο αυχένας, τα ισχία, οι ωμοπλάτες.
Πώς μπορείς να ανακουφιστείς;
Κάνε πράγματα που θα βοηθήσουν το σώμα σου να αποβάλλει το αρνητικό συναίσθημα, όπως μαλάξεις με ένα λάδι για μασάζ στο σπίτι ή αφέσου στα χέρια κάποιου ειδικού. Ακόμη, το να ρίξεις ζεστό νερό συνεχόμενα στο σημείο του πόνου, είναι κάτι που θα σε ανακουφίσει παροδικά.
Η κατάλληλη γυμναστική, το περπάτημα, το τρέξιμο, η ορθοσωμική ή η Yoga, που βοηθά παράλληλα σώμα και πνεύμα, θα παραγάγουν άμεσα ενδορφίνες. Oι ορμόνες αυτές, σύμφωνα με σχετική έρευνα, έχουν έχουν επιρροή στο άγχος και τη συμπεριφορά μας.
Διατροφή – Ενυδάτωση
Σίγουρα θα φαντάζεσαι ότι η υγιεινή διατροφή και η ενυδάτωση βοηθάνε παντού. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, πώς μπορούν να αποβάλλουν με τη σειρά τους τη συναισθηματική σου κούραση;
Ίσως η κούραση και η ατονία που έχεις στο πνεύμα, να επηρεάζεται και από κάποια έλλειψη βιταμινών ή νερού. Προσπάθησε, λοιπόν, να παίρνεις θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες από όλα τα τρόφιμα, ώστε να “δουλεύει” καλά σώμα και πνεύμα.
Η επαρκής ημερήσια πρόσληψη νερού συμβάλλει στην αύξηση των πνευματικών αντοχών, καθώς ο εγκέφαλος οξυγονώνεται. Πιες περισσότερο νερό και θα διαπιστώσεις σταδιακά καλύτερη συγκέντρωση, διάθεση, μείωση του άγχους και ευεξία.
Επαφή με τη φύση
Η επαφή με τη φύση έχει πολλά οφέλη ειδικά για τον σύγχρονο άνθρωπο, που εξαιτίας κυρίως της τεχνολογίας έχει αποκοπεί από αυτήν. Αποτελεί θα λέγαμε έναν από τους καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης της ψυχολογικής κόπωσης.
Μια απλή, λοιπόν, βόλτα στη φύση, μπορεί πολύ εύκολα να μας φτιάξει τη διάθεση και να αυξήσει την πρόσληψη βιταμίνης D που απορροφάται από τον ήλιο και επηρεάζει τη διάθεσή μας.
Παρατηρώντας τους αργούς ρυθμούς της φύσης γύρω μας, τις εικόνες και τους ήχους της, ξεφεύγουμε για λίγο από την πραγματικότητα, ώστε να επιστρέψουμε έπειτα σε αυτήν ανανεωμένοι. Έτσι, αποβάλλεται η συναισθηματική κούραση και “καθαρίζει” ο νους μας.
Να συναντάς συχνά φίλους κι αγαπημένα πρόσωπα
Οι καλοί φίλοι και τα αγαπημένα πρόσωπα θα έλεγε κανείς ότι αποτελούν την ψυχοθεραπεία μας.
Μην αναβάλλεις εκείνη τη συνάντηση με τον κολλητό ή την κολλητή σου, κανόνισε να δεις τους καλούς σου φίλους με τους οποίους έχεις χαθεί, να συζητήσετε, να μοιραστείς τις ανησυχίες σου και ξεχαστείς.
Θα νιώσεις αμέσως πιο ελεύθερος, θα διασκεδάσεις και θα σταματήσεις για λίγο τις συνεχόμενες αρνητικές σου σκέψεις. Όταν αυτό θα γίνεται συχνά, η δύναμη της αρνητικότητας θα αρχίσει να φθίνει.
Ελπίζουμε το άρθρο μας για την ψυχολογική κούραση, τα συμπτώματα και τους τρόπους αντιμετώπισής της να σου φάνηκε χρήσιμο και να σε βοήθησε.
Κάνε μια παύση στις ατελείωτες σκέψεις σου. Παρατήρησε τον εαυτό σου, τα συναισθήματά σου, βρες τη νοοτροπία που δεν ευνοεί την ψυχολογική εξάντληση και επανάλαβε ό,τι σε ωφελεί και σε ξεκουράζει.
Ξεκίνα με ό,τι από τα παραπάνω σου φαίνεται πιο εύκολο.
Το μυστικό για να απαλλαγείς από την ψυχική κούραση και τον φαύλο κύκλο της είναι να μεταβάλεις την οπτική σου.
Νιώσε ευγνωμοσύνη για όσα έχεις, ζήσε το τώρα και θυμήσου την απλότητα της ζωής, ώστε να προσφέρεις στον εαυτό σου μια υγιή, λειτουργική και χαρούμενη ζωή.
