Το Χθες δεν μπορεί να ορίζει το Αύριο

Στις 18/10/1860 λήγει ο δεύτερος πόλεμος του Όπιου. Στον πρώτο η νίκη της Βρετανίας της επέτρεψε να πάρει τον έλεγχο του  Χονγκ-Κονγκ και με τον δεύτερο η Κίνα παραδόθηκε στα ναρκωτικά. Οκτώ εκατομμύρια καπνιστές το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, το ένα δέκατο δηλαδή του πληθυσμού της Κίνας, παρουσίασε συμπτώματα τρέλας.

Του Αντώνη Ελευθεριάδη*

Οι ταπεινωτικές ήττες των Κινέζων στους δύο Πολέμους του Οπίου, προκάλεσαν την εθνική τους αφύπνιση και συνέβαλαν μακροπρόθεσμα στην πτώση της δυναστεία των Τσινγκ το 1911 και την κατάργηση της βασιλείας. Από την εποχή εκείνη μεγάλωσε η καχυποψία των Κινέζων για τη Δύση και την ιμπεριαλιστική της απληστία.  Μην ξεχνάμε ότι η αιτία για τους πολέμους ήταν ότι το εμπορικό ισοζύγιο της Βρετανίας με την Κίνα ήταν ελλειμματικό…

H Κίνα την τελευταία δεκαετία έχει εμμονή με την μεγέθυνση του ΑΕΠ καθώς θεωρεί ότι η δυνατή οικονομία θα την κάνει ισχυρή υπερδύναμη. Προφανώς και έχει αποτέλεσμα. Στην λογική αυτή κινείται και το κινέζικο επενδυτικό σχέδιο Belt & Road Initiative (BRI) που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των εξορύξεων ορυκτών καυσίμων στην περιοχή επιδεινώνοντας το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής  το οποίο δεν γνωρίζει σύνορα, όπως θέτει η Δώρα Κοτσακά στο άρθρο της στο tvxs. Το ΑΕΠ όμως αποτελεί ένα μέτρο που δημιουργήθηκε για να αξιολογήσει τις ικανότητες παραγωγής ενός έθνους κατά τη διάρκεια του πολέμου και έχει προφανή μειονεκτήματα σε χρόνο ειρήνης, όπως τονίζουν οι Amit Kapoor και Bibek Debroy στο Harvard Business Review. Πρώτα και κύρια το ΑΕΠ εξ’ ορισμού είναι ένα συνολικό μέτρο που περιλαμβάνει την αξία των αγαθών και των υπηρεσιών που παράγονται σε μια οικονομία για μια ορισμένη χρονική περίοδο. Δεν υπάρχει πεδίο για τα θετικά ή αρνητικά αποτελέσματα που δημιουργούνται στη διαδικασία παραγωγής και ανάπτυξης. Εύκολο παράδειγμα η μόλυνση του περιβάλλοντος, αλλά και όπως το έθεσε ο Robert Kennedy στη διάσημη εκλογική ομιλία του το 1968, «το [ΑΕΠ] μετρά τα πάντα εν συντομία, εκτός από αυτό που κάνει τη ζωή να αξίζει τον κόπο».

Η Κίνα ανακοίνωσε ρυθμούς  μεγέθυνσης 6% για το τρίτο τρίμηνο. Σύμφωνα με τους Financial Times, είναι ο πιο χαμηλός ρυθμός των τελευταίων περίπου 30 ετών, συνιστώντας ακόμα μια μεγάλη πρόκληση για τον Κινέζο πρόεδρο. Ο Jiwei Ci στο Foreign Affairs θέτει τον προβληματισμό ότι χωρίς τη δημοκρατία, η Κίνα δεν θα ακμάσει άλλο. Το Πεκίνο δεν μπορεί να ανταγωνιστεί με την Ουάσιγκτον, μέχρι να αντιμετωπίσει τους ανθρώπους της. Η κατάσταση στο Χονγκ Κονγκ είναι ενδεικτική για την απαίτηση για δημοκρατία. Ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping αμφισβητεί ξεκάθαρα την ημιαυτονομία του Χονγκ Κονγκ και θεωρεί ότι οι διαμαρτυρίες είναι υποκινούμενες. Ο σκληροπυρηνικός και αδιάλλακτος ηγέτης δήλωσε «όποιος αποπειραθεί να αποσπάσει οποιαδήποτε περιοχή από την Κίνα θα χαθεί, τα σώματά τους θα συντριβούν και τα οστά τους θα γίνουν σκόνη».

ΟΙ δυτικοί εκφράζουν ανησυχίες, οι ΗΠΑ εξαίρουν την γενναιότητα των πολιτών και η Ευρωπαϊκή Ένωση, δια στόματος Μογκερίνι, θέτει σε πρώτο πλάνο την αποκλιμάκωση της βίας. Η αλήθεια είναι ότι έχουν δίκιο καθώς η αστυνομική βία που ασκείται θυμίζει Παρίσι και την καταστολή των κίτρινων γιλέκων.

Η μόνη ελπίδα η παγκόσμια ευαισθητοποίηση για την κλιματική κρίση

Τα σύννεφα που μαζεύονται πάνω από την οικονομία, καθώς οι ενδείξεις για παγκόσμια ύφεση ισχυροποιούνται, και ο γεωπολιτικός αναβρασμός που θυμίζει άλλες εποχές επιτείνουν τα κυνικά αντανακλαστικά των ηγετών. Ο κόσμος κινείται ακόμα πιο έντονα στην άμεση αποδοτικότητα ακόμα και αν είναι αρνητικό μακροπρόθεσμα. Σε αυτήν την λογική κινείται η απόφαση του Trump για τους Κούρδους και του Macron για την Αλβανία και την Βόρεια Μακεδονία.

Η μόνη ελπίδα προέρχεται από την παγκόσμια ευαισθητοποίηση για την κλιματική κρίση καθώς είναι από τις λίγες φορές τις τελευταίες δεκαετίες που ένα θέμα επικρατεί στην παγκόσμια πολιτική ατζέντα. Δεν είναι αρκετό όμως. Η Naomi Klein επισημαίνει ότι πρέπει να αλλάξουμε τα πάντα από κάτω προς τα πάνω, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα όλες τις κρίσεις. Την επικείμενη οικολογική καταστροφή, την οικονομική ανισότητα (περιλαμβανομένου του φυλετικού και έμφυλου διαχωρισμού του πλούτου) και την αυξανόμενη λευκή υπεροχή.  Σύμφωνα με την ακτιβίστρια και συγγραφέα «Η κρίση παράγεται από τη νοοτροπία που έχουμε να αντιμετωπίζουμε τον φυσικό κόσμο, όπως και την πλειονότητα των κατοίκων του, ως πηγές εκμετάλλευσης, που στη συνέχεια απορρίπτονται και πιστεύω βαθιά πως για να βγούμε από την κρίση αυτή, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο».

Η αντιμετώπιση του κόσμου με την χθεσινή, παρωχημένη και αυτοκαταστροφική αντίληψη δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Η Αριστερά πρέπει να αναδείξει μια ολιστική αντιμετώπιση των κρίσεων που αντιμετωπίζουμε και να τις μετατρέψει σε ευκαιρίες του μέλλοντος για να κινητοποιήσει τους ανθρώπους που θεωρούν τους εαυτούς τους παραγκωνισμένους από το υπάρχον σύστημα. Η πρόταση μας πρέπει να απαντά στις σύγχρονες απαιτήσειςτης ψηφιακής εποχής και θέτοντας προμετωπίδα μια ανάπτυξη που θα έχει δημοκρατικό και κοινωνικά δίκαιο πρόσημο, θα σέβεται το περιβάλλον και θα διατηρεί τι μελλοντικές προϋποθέσεις κοινωνικής ευημερίας. Χρειαζόμαστε ένα πειστικό και ρεαλιστικό αφήγημα που θα απηχεί τις πραγματικές ανάγκες αλλά και τις ελπίδες της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Από την ιστορία αντλείς χρήσιμα συμπεράσματα. Οι Κινέζοι έχασαν τους πολέμους του Οπίου και έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους Βρετανούς, μετά από τον καταστρεπτικότερο εμφύλιο πόλεμο της ανθρωπότητας. Οι αυτοκράτορες δεν μπορούσαν να αποδεχτούν ότι έπρεπε να εκχωρήσουν εξουσία στον απλό κόσμο. Προσκολλημένοι στο χθες αδυνατούσαν να δουν τις λαϊκές απαιτήσεις. Οι επαναστατικές διακηρύξεις περιλάμβαναν κοινωνικές μεταρρυθμίσεις, όπως την από κοινού ιδιοκτησία αγαθών και την ισότητα των φύλων απέναντιστο διεφθαρμένο φεουδαρχικό καθεστώς. Οι Κινέζοι αυτοκράτορες φοβήθηκαν τους επαναστάτες και προτίμησαν να καταπιέζουν.

Ευθύνη μας είναι να εκφράσουμε δημοκρατικά τους πολλούς. Πρέπει να ξεπεράσουμε τις φοβίες του παρελθόντος και να συζητήσουμε επί της ουσίας για τις στρατηγικές και τις πολιτικές που πρέπει να προτάξουμε και όχι μόνο για τις μεθόδους που θα χρησιμοποιήσουμε. Στην ψηφιακή εποχή αυτοπροσώπως θα εμφανίζονται μόνο οι λίγοι και εμείς για να πετύχουμε χρειαζόμαστε τους πολλούς. Είναι αδύνατον να κοιτάμε το αύριο με όρους του χθες.

*Ο Αντώνης Ελευθεριάδης είναι τραπεζικό στέλεχος,  πιστοποιημένος στην παροχή επενδυτικών συμβουλών

 

Δημοφιλή άρθρα

Λαμπάκι λαδιού: Γιατί ανάβει και πώς να το διορθώσετε;

Δείτε γιατί ανάβει το λαμπάκι λαδιού στο αυτοκίνητό σας και βρείτε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζεται για να το διορθώσετε!

Οδηγός Πόλης: Εναλλακτικοί χώροι για παιδικά πάρτυ στη Θεσσαλονίκη

Αν αναζητάτε εναλλακτικούς χώρους για παιδικά πάρτυ στη Θεσσαλονίκη, διαβάστε τον οδηγό μας & κάντε τα πιο αξέχαστα πάρτυ γενεθλίων ή γιορτής!

Λεκάνη τουαλέτας: 5 Παράγοντες για τη σωστή επιλογή!

Δείτε πώς να επιλέξτε την ιδανική λεκάνη τουαλέτας για τον χώρο και τις ανάγκες σας!

5 + 1 Κοντινές Αποδράσεις από τη Θεσσαλονίκη

Έχεις ανάγκη ένα city break; Βρες 5 + 1 μοναδικές προτάσεις μια ανάσα από τη Θεσσαλονίκη!

10 + 1 Χριστουγεννιάτικα Δώρα για Άντρες: Τι δώρο να του πάρω;

Αναζητάς χριστουγεννιάτικα δώρα για άντρες, αλλά δυσκολεύεσαι να αποφασίσεις τι τελικά θα πάρεις; Tο αντρικό δώρο είναι μια κατηγορία από μόνο του, καθώς συνήθως...