Εάν είσαι γονιός, μπορεί να έχεις παρατηρήσει ότι το παιδί σου δε συγκεντρώνεται στο διάβασμά του.
Η αδυναμία πολλών παιδιών να διατηρήσουν τη συγκέντρωσή τους αποτελεί ένα φαινόμενο που παρατηρείται συχνά, με τις πιθανές αιτίες να είναι ποικίλες.
Αν βιώνεις μια τέτοια κατάσταση με το παιδί σου, μην πας πουθενά! Γιατί σε αυτό το άρθρο θα δούμε μαζί τις πιθανότερες αιτίες που το παιδί σου δε συγκεντρώνεται στο διάβασμα, ενώ θα σου παρουσιάσουμε και κάποιους τρόπους για να αντιμετωπίσεις αυτό το φαινόμενο!
Ας μη χάνουμε, όμως, άλλο χρόνο και πάμε αμέσως να ξεκινήσουμε!
Γιατί το παιδί δε συγκεντρώνεται;
Μια τέτοια κατάσταση είναι λογικό να σε κάνει να αναρωτιέσαι γιατί το παιδί σου δε συγκεντρώνεται στο σχολείο ή στο σπίτι.
Υπάρχουν, λοιπόν, διάφοροι παράγοντες στους οποίους μπορεί να οφείλεται αυτή η απόσπαση της προσοχής του γιου ή της κόρης σου. Και σίγουρα είναι πολύ χρήσιμο να τους έχεις υπόψη σου, όταν το παιδί δε συνεργάζεται και δείχνει να μη συγκεντρώνεται.
Οι δυσκολίες που προκύπτουν διαφοροποιούνται ανάλογα και με την κάθε περίπτωση και τον χαρακτήρα του κάθε παιδιού.
Σε γενικές γραμμές, η δυσκολία συγκέντρωσης στα παιδιά μπορεί να οφείλεται σε:
- Έλλειψη κινήτρων: Μπορεί να θεωρεί μια δραστηριότητα πολύ σύνθετη και δύσκολη ή ακόμα και πολύ απλή, γεγονός που μπορεί να του δημιουργεί σύγχυση ή πλήξη και να μην έχει, έτσι, το κίνητρο να ασχοληθεί.
- Διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα: Είτε αυτά είναι οπτικά είτε ακουστικά κ.λπ., υπάρχουν διάφορα ερεθίσματα που μπορεί να του αποσπούν την προσοχή (π.χ. κινητό, social media, φασαρία κ.λπ.).
- Νοητική αδυναμία: Ενδεχομένως, το παιδί να αδυνατεί να αντεπεξέλθει στις εκπαιδευτικές υποχρεώσεις και απαιτήσεις λόγω κατώτερων νοητικών δεξιοτήτων.
- Φυσιολογική κόπωση, κάποια ασθένεια ή φαρμακευτική αγωγή: Οι συνθήκες αυτές είναι λογικό να κουράζουν το παιδί και να το βγάζουν από τη ρουτίνα που έχει συνηθίσει.
- Συναισθηματικοί και ψυχολογικοί παράγοντες: Μπορεί η περίοδος που διανύει το παιδί να είναι απαιτητική ή αγχωτική, γεγονός που μπορεί να του δημιουργεί διαταραχές σε συναισθηματικό επίπεδο, όπως άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση κ.α.
- Οικογενειακοί και άλλοι παράγοντες: Η ενδεχόμενη έλλειψη ενθάρρυνσης από τους γονείς, ακόμα και από τους δασκάλους (όταν το παιδί δεν προσέχει ή δε συγκεντρώνεται στο μάθημα και στην τάξη), μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση.
- Βιολογικοί παράγοντες: Η έλλειψη βιταμινών, σιδήρου, Ω-3 κ.α. μπορεί να επηρεάσει τη μνήμη και τη δυνατότητα συγκέντρωσης.
- Νευροαναπτυξιακού τύπου δυσκολίες: Πολύ συχνή είναι η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), μια διαταραχή που χαρακτηρίζεται από μειωμένα επίπεδα συγκέντρωσης και ανάγκη για συχνή εναλλαγή δραστηριοτήτων.
Όπως καταλαβαίνεις, υπάρχουν αρκετοί λόγοι που μπορεί να κάνουν το παιδί να αφαιρείται και να μην μπορεί να διεκπεραιώσει τα καθήκοντά του.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου να συγκεντρώνεται;
Οι τρόποι αντιμετώπισης ποικίλουν ανάλογα με τον χαρακτήρα του παιδιού, το είδος και την έκταση του προβλήματος.
Προτού καταλήξεις σε κάποιο συμπέρασμα, είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως όντως υπάρχει κάποια αδυναμία.
Για την επίτευξη των εκάστοτε στόχων, είναι απαραίτητο να υπάρχει συνεργασία ανάμεσα στους γονείς και στο σχολείο, προκειμένου να αντιληφθούν και οι δύο μεριές την κρισιμότητα του προβλήματος, αλλά και να εφαρμοστούν οι κατάλληλες μέθοδοι που θα βοηθήσουν το παιδί να ανταποκριθεί κατάλληλα.
Είναι σημαντικό εδώ να ξεκαθαρίσουμε ότι, αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα όπως ΔΕΠΥ, άγχος ή κάποια άλλη ψυχική διαταραχή, η επίσκεψη σε κάποιον γιατρό είναι απαραίτητη, προκειμένου να γίνει σωστή διάγνωση και να δοθούν οι αντίστοιχες οδηγίες αντιμετώπισης.
Ωστόσο, επειδή πιθανότατα (και πολύ εύλογα) αναωτιέσαι πώς μπορείς να βοηθήσεις το παιδί σου να συγκεντρώνεται, θα μοιραστούμε παρακάτω μαζί σου κάποιους γενικούς τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.
Ας δούμε τι μπορείς να κάνεις για να το βοηθήσεις!
1. Κάνε υπομονή
Είναι σημαντικό να αντιληφθείς πως η όλη διαδικασία απαιτεί χρόνο. Το παιδί που βρίσκεται σε μια τέτοια κατάσταση χρειάζεται την αμέριστη συμπαράσταση και υπομονή σου.
Δώσ’ του τον απαραίτητο χρόνο για κάθε δραστηριότητα (εξάλλου, οχρόνος συγκέντρωσης ανά ηλικία διαφέρει) και προσπάθησε να το περιβάλλεις με εμπιστοσύνη, ακόμα και αν αργεί να ολοκληρώσει κάποια εργασία.
Η υπομονή σου μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα βοηθητική σε μια τέτοια συνθήκη.
2. Δώσε αναγνώριση και επιβράβευση
Αν παρατηρηθεί πως το παιδί δε συγκεντρώνεται στην τάξη ή στο σπίτι, ίσως να νιώθει πως δεν έχει την αναγνώριση που χρειάζεται.
Η ψυχολογία του παιδιού είναι ιδιαίτερα ευάλωτη, οπότε η έλλειψη αναγνώρισης και επιβράβευσης μπορεί να του δημιουργήσει πρόβλημα και να μειώσει το κίνητρό του να προσπαθήσει.
Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό να του δίνεις τακτικά την επιβράβευση που έχει ανάγκη, αλλά και να το ενθαρρύνεις ακόμα και αν δε φέρνει σε πέρας τις διάφορες δραστηριότητές του. Ένα απλό «μπράβο για την προσπάθεια» μπορεί να είναι αρκετό.
Με αυτόν τον τρόπο, του ενισχύεις την αυτοεκτίμηση και του δίνεις κίνητρο να συνεχίσει να προσπαθεί, γνωρίζοντας πως υπάρχει εμπιστοσύνη στο πρόσωπό του.
3. Οργάνωσε καλύτερα τον χώρο διαβάσματος
Έχεις σκεφτεί ποτέ ότι το παιδί σου δεν κάθεται να διαβάσει λόγω του χώρου διαβάσματος;
Ο χώρος μελέτης του παιδιού είναι απαραίτητο να είναι απαλλαγμένος από περισπασμούς και πειρασμούς και, κυρίως, να είναι τακτοποιημένος και οργανωμένος.
Απομάκρυνε συσκευές ή αντικείμενα που συνήθως του αποσπούν την προσοχή και μειώνουν τη συγκέντρωσή του και προπαντός φρόντισε το γραφείο του να είναι τακτοποιημένο και να έχει τα απολύτως απαραίτητα: βιβλία, τετράδια και ό,τι άλλο χρειάζεται το παιδί για το διάβασμά του.
Χρησιμοποίησε τις πηγές απόσπασης της προσοχής (π.χ. κινητό, υπολογιστή, τηλεόραση κ.α.) ως κίνητρο, επιτρέποντάς του να τις χρησιμοποιεί για συγκεκριμένες ώρες και ημέρες και μετά την ολοκλήρωση κάποιων στόχων.
4. Απόφυγε τη μονοτονία
Ειδικά αν αναφερόμαστε σε μικρότερης ηλικίας παιδιά, η φαντασία και η συχνή εναλλαγή εργαλείων και δραστηριοτήτων είναι απαραίτητη.
Χρησιμοποίησε διαφορετικά υλικά και δραστηριότητες, ώστε να διατηρήσεις το ενδιαφέρον του αμείωτο και τη συγκέντρωσή του σε υψηλά επίπεδα.
5. Φτιάξε ένα σαφές καθημερινό πρόγραμμα
Η ύπαρξη μιας ρουτίνας είναι εξαιρετικά σημαντική για το παιδί. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί γνωρίζει τι έχει να κάνει κάθε μέρα και οργανώνει καλύτερα τον χρόνο του και το διάβασμά του.
Οπότε, έχει αξία να φτιάξεις ένα καθημερινό πρόγραμμα δραστηριοτήτων, να το εκτυπώσεις και να το κρεμάσεις ή να το τοποθετήσεις σε κάποιο εμφανές σημείο στον χώρο που διαβάζει το παιδί σου.
Γιατί το παιδί δε συγκεντρώνεται και πώς να το αντιμετωπίσω – Συμπερασματικά
Είδαμε, λοιπόν, παραπάνω τις πιθανές αιτίες που το παιδί δε συγκεντρώνεται αλλά και κάποιους τρόπους να αντιμετωπίσεις τη συγκεκριμένη κατάσταση.
Σημαντικό είναι να θυμάσαι πάντα ότι μια τέτοια κατάσταση απαιτεί λεπτούς και πολύ προσεκτικούς χειρισμούς, προκειμένου να μη γίνουν τα πράγματα χειρότερα και να καταφέρει το παιδί σου να συγκεντρώνεται στο διάβασμα και τις υποχρεώσεις του χωρίς προβλήματα.
Εάν σε ενδιαφέρει γενικότερα το ζήτημα του πώς να διαβάζεις αποτελεσματικά, μπορείς να διαβάσεις το άρθρο μας με τα tips συγκέντρωσης για παραγωγικό διάβασμα και να πας τη μελέτη σου σε άλλο επίπεδο!
